مقاله و مبانی نظری اختلال رفتاری نارسایی توجه بیش فعالی ,

مقاله و مبانی نظری اختلال رفتاری نارسایی توجه بیش فعالی

در قالب word و در 62 صفحه و قابل ویرایش

فهرست مطالب

مقدمه
اختلالهای دوران کودکی
ملاک های رفتار نابهنجار در کودکان
طبقه بندی اختلا لهای کودکان
پیشینه ی تاریخی اختلال نارسایی توجه / فزون جنبشی
تعاریف اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی
ملاک های تشخیصی ADHD بر اساسDSM- IV – TR
الف – علائم و نشانه های بی توجهی
ب- نشانه های بیش فعالی
ج– نشانه های تکانشی بودن
اختلال نارسایی توجه با / بدون جنبشی (ADD+Hیا ADD-H)
همه گیر شناسی
سبب شناسی
متغیرهای عصب زیست شناسی (زیستی – عصبی)
سموم محیطی و تغذیه
عوارض قبل از تولد
رفتار والدین
تشخیص
مصاحبه و فنون شرح حال
خانواده و تاریخچه روانپزشکی فرد
تاریخچه طبی و رشدی
وضع سلامت ضعیف مادر
مشاهده
ابزارهای سنجش استاندارد
معیارهای تشخیصی انجمن روان پزشکی امریکا
آزمون های عصب روان شناختی
سنجش مبتنی بر کلینیک
تشخیص افتراقی
مراحل ارزیابی اختلال بیش فعالی
اختلال نارسایی توجه / فزون جنبشی و ملاحظه های مربوط به جنسیت
راهبردهای درمان
دارو درمانی
اثرات رفتاری داروهای محرک
اثرات بر کنترل رفتاری و توجه
اثرات بر عملکرد شناختی و تحصیلی
اثرات بر روابط اجتماعی
رفتار درمانی
درمان شناختی- رفتاری
پیشینه درمان شناختی - رفتاری
درمان شناختی رفتاری برای کودکان و نوجوانان
پیش نیاز آموزش مهارتها در درمان شناختی - رفتاری
راهبردهای درمان شناختی - رفتاری
درمان چند الگویی
مفهوم خود    
خودپنداره
شخصیت و خودپنداره
اجزاء خودپندارنده    
خودپنداره و عزت نفس
عوامل مؤثر بر خود پنداره
مطالعات انجام شده در داخل ایران
مطالعات انجام شده در خارج از ایران
منابع فارسی:
منابع لاتین:

رشد کودک در آینده تأثیر می‌گذارد(دادستان، 1366).
ملاک های رفتار نابهنجار در کودکان
در سالهای اخیر به دلایل مختلف توجه به بررسی علمی اختلالهای دوران کودکی فزونی گرفته است. نخست اینکه بسیاری از مشکلات کودکان پیامدهای بلند مدت برای کودک، خانواده و جامعه داشته است. دوم آنکه بسیاری از اختلالات دوران بزرگسالی در دوران کودکی ریشه دارند و در نهایت فهم بهتر فرایند تحول کودک و اختلالهای تحولی به پاس پیشرفت روانشناسی مرضی تحولی، پیشگیری و مداخلات مؤثر را امکان پذیر کرده است( ماش و بارکلی، 2003).
گر چه رفتارهای نابهنجار افراطی و شدید غالباً به آسانی قابل بازشناسی است اما بسیاری از رفتارهای نابهنجار به خصوص آنها که تجلی خارجی آشکار ندارند از نابهنجاری های دیگر قابل تشخیص و تفکیک نبوده و حتی تمییز آنها از رفتارهای عادی و سالم نیز دشوار است. بر این اساس روانشناسان و روانپزشکان سعی کرده اند بر اساس معیارهای خاص علمی، رفتارهای هنجار را از نابهنجار متمایز سازند (شاملو،1373). آنان نابسامدی آماری، تخطی آماری، آشفتگی شخصی، کارکرد مختل، و نقص در عملکرد را از مؤلفه های رفتار نابهنجار به حساب می‌آ ورند.(بارلو، 2002).
مناسب ترین تعریف اختلال روانی در راهنمای تشخیصی آماری انجمن روانپزشکی آمریکاارائه شده است. از نظر این نظام تشخیصی، هر اختلال روانی به عنوان نشانگان  یا الگوی رفتاری یا روانی قابل ملاحظه بالینی در نظر گرفته شده است که در یک فرد ظاهر می‌شود و با ناراحتی فعلی (مثلاً یک نشانه دردناک) یا ناتوانی (یعنی اختلال در یک یا بیش از یکی از زمینه های کارکردی) و یا با افزایش قابل ملاحظه خطر مرگ، درد، ناتوانی و یا از دست دادن رابطه دارد، به علاوه این نشانگان یا الگو نباید در واکنش به یک رویداد خاصی باشد که از لحاظ فرهنگی موجه و قابل انتظار است مانند مرگ یک فرد محبوب(هالجین و ویتبورن، 2002، ترجمه سید محمدی،1387).
این حساسیت ها نسبت به تفکیک بهنجاری و نابهنجاری در کودکان و تعیین تفاوت های بین اختلالهای روان شناختی کودکی و بزرگسالی موضوعی نسبتاً ساده است. نظریه های قدیمی کودکان را بیشتر بزرگسالان کوچک تصور کرده و تفاوت های هیجانی و شناختی بین دو گروه سنی را مورد توجه قرار نمی‌دادند( کاسلو 2000، ترجمه پورافکاری، 1373).
ما اخیراً نظریه پردازان با مطالعه فرایندهای مربوط به رشد کودکان و نوجوانان به پیشرفت قابل توجهی در مطالعه اختلال های کودکی و ایجاد یک سیستم طبقه بندی معنی دارتر رفتارهای غیرانطباقی نایل شده است، به نحوی که در بهترین و مورداستفاده ترین نظام طبقه بندی تشخیصی گردآوری شده توسط انجمن روان پزشکی آمریکا، اختلال ها به 16 طبقه اصلی تشخیصی و یک بخش اضافی تحت عنوان سایر اختلالهایی که ممکن است مورد توجه بالینی باشند، گروه بندی شده اند (شاملو،1373).

تعاریف اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی
در بین تعریف های موجود از این اختلال، تعریفی که توسط انجمن روانپزشکی آمریکا در ویرایش چهارم کتاب راهنمایی تشخیصی و آماری اختلال های روانی ارائه شده است بیشترین مورد استفاده را دارد. انجمن روانپزشکی آمریکا در معیارهای توصیفی و تشخیصی خودف سه زیرنوع برای اختلال نارسائی در نظر می‌گیرد:
1-    اختلال نارسائی توجه/ بیش فعالی یا نوع ترکیب
2-    اختلال از نوع بی توجهی
3-    اختلال از نوع بیش فعالی- تکانشگری (انجمن روانپزشکی آمریکا)
گاه بر اساس نیاز فردی که تعریفی از این اختلال عرضه می‌کند، تعریف های متفاوتی از آن به عمل آمده است. (علیزاده، 1383). بارکلی (1982) می‌نویسد که اگر چه بر سر نشانه ها و ویژگی های فزون جنبشی معمولاً اتفاق نظر وجود دارد، ولی هنوز بر سر تعریف آن، چنین توافقی حاصل نشده است.                                           
بارکلی (1982) تعریف زیر را پیشنهاد می‌کند: فزون جنبشی عبارت است از اختلالی رشدی در توجه، کنترل تکانش، بی قراری، و هدایت رفتار که به طور طبیعی ایجاد می‌شود و ناشی از اختلال های عصب شناختی بزرگ، حسی، حرکتی یا هیجانی نیست.

ملاک های تشخیصی ADHD بر اساسDSM- IV – TR
امروزه ملاک هایی برای تشخیص ADHD در DSM- IV – TR (APA، 2000 ) مطرح شده است. در محور فرایند تصمیم گیری برای تشخیص ADHD دو نوع فهرست 9 مؤلفه ای از علائم و نشانه ها قرار دارد، که یکی از آنها مربوط به نشانگان بی توجهی ودیگری مربوط به مسائل مرتبط با تکانشی – بیش فعالی است. از جمله نشانه های بی توجهی نشنیدن به هنگامی که با فرد صحبت می‌شود، حواس پرتی و داشتن مشکلاتی در انجام تکالیف سازمان یافته است. فهرست تکانشی – بیش فعالی شامل شش نشانه برای بیش فعالی و سه نشانه برای تکانشی بودن است. از جمله نشانه های بیش فعالی می‌توان به بی قراری، تکان خوردن و مشکل در یک جا نشستن و پر حرفی اشاره کرد. قطع کردن صحبت دیگران و مشکلاتی در انتظار کشیدن برای رسیدن نوبت نیز از نشانه های تکانشی بودن است.
معلمان و والدین باید دست کم وجود شش رفتار از نه رفتار مشکل آفرین موجود در هر یک از فهرست ها را گزارش کنند تا تشخیص اختلال بیش فعالی همراه با نقص توجه داده شود. چنین رفتارهایی باید قبل از 7 سالگی شروع شده و دست کم شش ماه ادامه داشته باشند و فراوانی آنها بیشتر و بالاتر از حدی باشد که از سن ذهنی کودک انتظار می‌رود. به علاوه این رفتارها باید در دو یا چند موقعیت مشهود باشند، تأثیر زیادی روی کارکردهای روانشناختی داشته باشند و به دلیل دیگر انواع مشکلات سلامت روانی یا اختلال های یادگیری که ممکن است وجود آنها را بهتر تبیین کنند، رخ ندهند. ملاک های تشخیصی برای ADHD به تفصیل در زیر آمده است :

الف – علائم و نشانه های بی توجهی
1.    اغلب در توجه لازم به جزییات شکست می‌خورند و اشتباهاتی را که ناشی از بی دقتی است، در تکالیف مدرسه، کار و دیگر فعایت ها مرتکب می‌شوند ؛
2.    در حفظ توجه به هنگام انجام تکالیف یا فعالیت های مرتبط با بازی مشکلاتی دارند ؛
3.    اغلب به نظر می‌رسد هنگامی که به طور مستقیم با آنها صحبت می‌شود، نمی‌شنوند ؛
4.    اغلب به آموزش هایی که به آنها داده می‌شود، عمل نمی‌کنند و در تمام کردن کارها و برنامه ها در محل کار شکست می‌خورند ؛
5.    مشکلاتی را در سازماندهی به فعالیت ها و تکالیف دارند ؛
6.    از مشغول شدن به تکالیفی که مستلزم حفظ تلاش ذهنی اند، اجتناب می‌کنند و دوست ندارند به این کارها مشغول شوند ؛
7.    اغلب چیزهایی را که برای تکالیف و فعالیت ها ضروری هستند، گم می‌کنند ( برای مثال برنامه درسی، مداد، دفتر یا ابزارها )؛
8.    به سرعت و به سادگی توسط محرک نامربوط دچار حواس پرتی می‌شوند ؛
9.    اغلب در فعالیت های روزانه فراموشکارند .
ب- نشانه های بیش فعالی
1-    اغلب دست ها یا پاهایشان را هنگامی روی صندلی یا در جایی نشسته اند، تکان می‌دهند؛
2-    بیشتر مواقع صندلی خود را در کلاس درس یا دیگر موقعیت هایی که انتظار می‌رود در آنجا بمانند، ترک می‌کنند.
3-    به سرعت در موقعیت هایی که دویدن یا بالا رفتن از دیوار نامناسب است، می‌دوند یا بالا می‌روند ؛
4-    مشکلاتی را در بازی کردن یا مشغول شدن به فعالیت های فراغت دارند ؛
5-    مانند یک موتور یا ماشین کار می‌کنند ؛
6-    اغلب پرحرف هستند.

ج– نشانه های تکانشی بودن
1-    اغلب قبل از تمام شدن سؤال به سرعت جواب می‌دهند ؛
2-    اغلب مشکلاتی را برای رعایت نوبت و در نوبت قرار گرفتن دارند ؛
3-    اغلب صحبت های دیگران را قطع می‌کنند (انجمن روان پزشکی آمریکا، 2000 ).