مقاله و مبانی نظری اثر الگوی تدریس ایفای نقش بر خودکارآمدی دانش آموزان ,

مقاله و مبانی نظری اثر الگوی تدریس ایفای نقش بر خودکارآمدی دانش آموزان

در قالب word و در 26 صفحه و قابل ویرایش

فهرست مطالب::

چکیده
مقدمه
مبانی نظری و پیشینه پژوهش
الگوی تدریس ایفای نقش
خودکارآمدی
ابعاد خودکارآمدی
مراحل رشد خودکار آمدی :
روش تحقیق
یافته‌ها
تحلیل کوواریانس
بحث و نتیجه گیری
منابع

مبانی نظری و پیشینه پژوهش
الگوی تدریس ایفای نقش
الگوی تدریس چاچوب ویژه ای است که عناصر مهم تدریس در درون آن قابل مطالعه است و شناخت و آگاهی از عناصر و عوامل می‌تواند معلم را در اتخاذ روش‌های مناسب تدریس کمک کند‌. به عبارت دیگر الگوها در حقیقت ابزاری برای یادگیری دانش آموزان است‌. صاحب نظران علوم تربیتی الگوهای مختلفی را معرفی کرده اند که برخی از الگوها به صورت خیلی محدود کاربرد دارد و حتی برخی از آن‌ها به یک درس خاص و یک زمان معین محدود است(طالبی و همکاران‌، 1389) الگوهای تدریس را در چهار خانواده الگو که هر خانواده جهتیابیهای مشترکی به سوی انسان و نحوه یادگیری او دارد گروه بندی کرده اند این چهار خانواده عبارتند از : اجتماعی‌، پردازش اطلاعات‌، انفرادی و سیستم‌های رفتاری‌. که الگوی تدریس ایفای نقش جزء خانواده الگوهای اجتماعی است (بهرنگی‌، 1384)‌.
الگوی یادگیری ایفای نقش نمونه ای از خانواده ی الگوی اجتماعی است‌. ما از این الگو برای تشریح طرق مختلف پایه گذاری یک جامعه یادگیری در کلاس درس استفاده می‌کنیم‌. در الگوی ایفای نقش دانش آموزان از طریق وضع موقعیت‌های سؤال برانگیز‌، به جست و جوی مسائل روابط انسانی پرداخته و سپس آن‌ها را مورد بحث قرار می‌دهند‌. دانش آموزان می‌توانند به بررسی احساسات‌، ارزش‌ها و راهبردهای حل مسأله بپردازند‌.
الگوی ایفای نقش نمونه زنده ای از رفتار انسانی را عرضه می‌کند که به عنوان ابزاری برای دانش آموزان در انجام امور زیر به کار می‌آید:
کشف احساسات خود؛ کسب بصیرتی درباره نگرش‌ها‌، ارزش‌ها و ادراکات خودۀ‌، بهبود مهارت‌ها و نگرش‌های مشکل گشای آنها‌، کاوش در مواد درسی از راه‌های گوناگون (مهرمحمدی‌، 1384)‌.
تدریس ایفای نقش برای تدریس آرا و عقاید‌، دیدگاه‌ها و القای انگیزه‌های دیگران به دانش آموزان مؤثر است‌. در ایفای نقش از فراگیرنده خواسته می‌شود تا در مقام دفاع از نظر یک فرد برآید و یا نقش فردی معین را بازی کند‌. در زمینه تعلیم و تربیت از جمله نقشهای رایج معمولاً ایفای نقش والدین هنگام درگیری با فرزند است یا بازیگر منعکس کننده‌ی دیدگاه‌ها و نظریه‌های یک شخصیت ادبی و تاریخی است (مشایخ‌، 1378)‌. در این روش دانش آموزان با شخصیت‌ها‌، باورها‌، نظام‌های ارزشی‌، توانایی و تجارب پس زمینه متفاوت مواجه می‌شود‌.
ایفای نقش پلی است بین حرف وعمل‌. در این روش‌، جریان مناسبی برای انواع دست ورزی‌، جستجوگری و مهارت یابی به وجود می‌آید‌. بوشاند در کتاب ایفای نقش و عقب افتادگی ذهنی آموزش‌پذیر‌، آورده است که روش تدریس ایفای نقش برای همه دانش آموزان در هر سطح از پیشرفت تحصیلی که باشند سودمند است (آقازاده‌، 1384)‌.

خودکارآمدی
عمده ترین و اصلی ترین مکانیسم در کارکرد شناختی انسان‌، باورهای خودکار آمدی است‌، باور‌های افراد در مقابل لیاقت‌هایشان جهت کنترل اعمال روی حوادث موثر بر زندگی اصطلاحا باورهای خود کارآمدی نامیده می‌شوند‌.
خودکارآمدی در تعریف روانشناختی آن عبارت است از انتظارات متصور یک فرد در موقعیت یا رسیدن به یک نتیجه ارزشمند که از طریق فعالیت‌های فردی است‌. این فرآیند ذهنی‌، شناسایی هدف‌، برآورد تلاش و توانایی‌های لازم برای رسیدن به آن هدف و پیش بینی نتیجه را شامل می‌شود (Stipek & Weizes, 1998) لازم به ذکر است که اصول خود کار آمدی در رشته‌های مختلف و در موقعیت‌های گوناگون بارها آزمون شده است‌.
خود کار آمدی را می‌توان به پنج خصیصه تقسیم کرد :
1)    خودباوری (اعتماد به نفس) حل مساله‌، تفکر مثبت و خود پندار
2)    خود تنظیمی (خویشتنداری‌، نظم بخشی به افکار و رفتار خود در ارتباط با رسیدن به هدف مورد نظر)
3)    خودسنجی (خود ارزشیابی)
4)    خودرهبری (مثبت گرایی‌، کنترل رفتارهای خود به منظور رسیدن گام به گام هدف مورد نظر)
5)    خود تهیجی (ایجاد انگیزه در خود‌، مبارزه با شکست)
اشخاصی که دارای خودکارآمدی سطح بالایی هستند بیشتر می‌کوشند تا موفق شوند و از کسانی که ادراک خود کار آمدی پایینی دارند پشتکار بیشتری از خود نشان می‌دهند و ترس کمتری را تجربه می‌کنند‌. ‌. به نظر بندورا با خود کارآمدی سطح بالا بر روی امور کنترل بیشتری دارند و عدم اطمینان کمتری را تجربه می‌کنند‌. همچنین این افراد کمتر می‌ترسند‌. باورهای خود کار آمدی زمینه ای را برای انگیزه بشری سعادت و پیشرفت شخصی فراهم می‌کند(Pajares, 2002)
خودکار آمدی در واقع گونه ای از خودارزشیابی است که بر تصمیمات فردی در این خصوص که برای یادگیری در قلمرو معین چه فعالیت‌هایی باید انجام شود تاثیر می‌گذارد‌. هم چنین خود کار آمدی نوعی قضاوت است که میزان تلاش و پشتکار فرد را برای حصول موفقیت در قلمرو تحصیلی ویژه ای مانند ریاضی‌، علوم و غیره تعیین می‌کند‌. (Bendura, 1997)