مقاله و مبانی نظری تعاریف و مفاهیم صنعت گردشگری ,

چارچوب نظری و پیشینه تحقیق تعاریف و مفاهیم صنعت گردشگری (فصل دوم)

در قالب word ودر 69 صفحه و قابل ویرایش

قسمتی از متن ::

2-3 انواع گردشگری
2- 3-1 گردشگری انبوه یا تفریحی :
بزرگترین بازار گردشگری جهانی را گردشگری انبوه یا تفریحی که اغلب گردشگری تعطیلاتی نیز خوانده شده تشکیل می‌دهد. بزرگترین بخش این بازار سواحل دریاها را هدف می‌گیرد و گاه آن را به گردشگری آفتاب، ماسه و دریا(سه S) نیز می‌شناسند.گذران اوقات فراغت ، خارج و فارغ از زندگی معمول اصلی ترین هدف این گرروه از گردشگران است( رنجبریان و زاهدی،1388،ص70).
2-3-2 گردشگری درمانی :
این نوع گردشگری خاص افراد و گروه هایی است که به منظور معالجه، درمان و با اهداف پزشکی و استفاده از آب و هوای سالم و به دور از آلودگی اقدام به مسافرت می‌کنند(پوررستمی،1384،ص25).

2-3-3 گردشگری اجتماعی :
توریسم اجتماعی شاخه ای از توریسم فرهنگی محسوب می‌شود که در آن جهانگردان یا گردشگران به منظور آشنایی با فرهنگ، ارتباطات، نحوه ی زندگی، پوشش و .... مردم، از کشورهای متفاوت بازدید می‌کنند (پاپلی یزدی و سقایی،1386،ص 85).

2-3-4 گردشگری ورزشی :
این شاخه از توریسم به علت درآمدزایی بالا، رقابت بسیار شدیدی را بین کشورها به وجود آورده است و کشورهای مختلف با توجه به نوع توریسم منطقه و فراهم کردن امکانات بهتر، به دنبال جذب این نوع توریسم می‌باشند. برای نمونه می‌توان به پیست های اسکی یا بازی های المپیک اشاره کردکه هر چند سال یکبار در کشورهای میزبان برگزار می‌گردد (قرخلو،1386،ص11).

2-3-5 گردشگری مذهبی و زیارتی :
در برخی کتب – گردشگری زیارتی- را جزیی از گردشگران فرهنگی دانسته اند اما به علت وسعت و تعداد بسیار زیاد انسان هایی که هر ساله به قصد زیارت دست به سفر می‌زنند شاخه ای جداگانه را می‌طلبد. در این نوع گردشگری که برگرفته از اعتقادات مذهبی هر ملت است موجب می‌شود که هزاران نفر از پیروان یک مذهب به سمت زیارتگاه های خود حرکت نمایند و با توجه به اینکه اعتقادات مذهبی باعث چنین تحریکی شده است کمترین خسارت فرهنگی را دربردارد در عین حالی که طیفهای مختلفی از مردم با نژادها و زبان های مختلفی را دربر می‌گیرد (عبدالملکی،1378،ص19).

2-3-12 گردشگری روستایی
تعریف یا ویژگی هایی درباره ی گردشگری روستایی که در نظر همگان پذیرفته باشد وجود ندارد. «لین»(Lane,1994a) آنرا چنین تعریف می‌کند:"فعالیت های توریستی که در روستا صورت می‌گیرد"(جولیا شارپلی،1380،ص8).
گردشگری روستایی را به واقع باید نوعی از گردشگری پایدار تلقی کرد. زیرا انتظار می‌رود که حضور گردشگران به تقویت زندگی روستایی- ارتقای سطح آن، افزایش توان مالی مردمان روستا و بهبود اوضاع اقتصادی آن و حفظ محیط و فرهنگ روستایی یاری رساند.گاه بقای برخی مناطق روستایی در جهان وابسته به حضور گردشگران و توجه ایشان به این نواحی تلقی می‌شود(رنجبریان و زاهدی،1388،ص72).

2-4 انگیزه های گردشگر
جهت انجام هر کاری انگیزه ای لازم است که موجب اراده به انجام دادن آن کار می‌گردد. این انگیزه می‌تواند درونی یا بیرونی باشد. انجام امور گردشگری نیز مانند سایر امور نیازمند چنین انگیزه ای است و این موضوعی است که مححقان در آن اتفاق نظر داشته اما در زمینه ی چیستی و چگونگی آن توافق کامل ندارند.
کرامپتن (1979) و لیپر (1984) از جمله نظریه پردازانی بودند که انگیزه های گردشگری را ناشی از نیاز انسان معرفی کردند:
1-    نیازهای جسمی(استراحت- فعالیت)؛
2-     نیازهای اجتماعی( به صورت ارتباط اجتماعی یا فرار از وظایف اجتماعی) ؛
3-    نیازهای ناشی از منزلت اجتماعی(سازگاری یا منزلت) ؛
4-     نیازهای روشنفکرانه (به صورت استراحت یا انگیزش روشنفکری) ؛
5-    نیازهای روانی(به صورت رهایی از تنش یا رهایی از کسالت) (بورتون،2000،ص62).
مکینتاش و گلدنر (1990) چهار طبقه از انگیزه ها را برای گردشگران معرفی نمودند.این طبقات عبارتند از:
-    مادی
-    فرهنگی
-    روابط بین فردی
-    جایگاه پرستیژ
انگیزه مادی دلالت بر انجام سفر با منظور استراحت، تفریح، سلامتی، تناسب اندام و ورزش دارد، درحالی که انگیزه فرهنگی آشنایی با فرهنگ ها، جوامع، مقاصد و محیط های مختلف را مدنظر قرار می‌دهد. در انگیزه روابط بین فردی موضوع ایجاد و ارتباط با افراد جدید و تقویت روابط با دوستان و اقوام و نیز گریز از روزمرگی را شامل می‌شود و بالاخره انگیره ای که جایگاه و پرستیژ فرد را مدنظر قرار داده است، تقویت و توسعه شخصی را از طریق آموزش و کسب اطلاع جستجو می‌کند این مهم به کمک شرکت در جلسات کاری، همایش ها و سمینارها فراهم می‌آید(رنجبریان و زاهدی،1387،ص61).
2-5 انگیزه های گردشگری
هدف صنعت گردشگری به دست آوردن سود حاصل از خدماتی است که گردشگران را به رسیدن، ماندن و لذت بردن از مقصد دچار می‌کند(بورتون،2000،ص66). جهت رسیدن به این هدف، مقاصد گردشگری ناگریز از رقابت و در نتیجه برنامه ریزی جهت ارائه خدمات بهتر و بالاخره ایجاد انگیزه سفر در گردشگران برای سفر به آنها می‌باشند. چرا که اگر هدف گردشگری وصول به منافعی باشد، این امر بدون ایجاد انگیزه های لازم در گردشگران در مرحله اول و جلب رضایت آنها در مرحله دوم ،تحقق نخواهد یافت. علاوه بر منافع اقتصادی که به نظر می‌رسد مهمترین انگیزه ی گردشگری باشد، انگیزه ها و اهداف دیگری نیز برای گردشگری وجود دارد: برقراری تعامل میان انسان ها و آشنایی ملل و اقوام مختلف با فرهنگ، نوع اندیشه و چگونگی زندگی یکدیگر و به طور کلی فراهم کردن زمینه ی تبادل فرهنگی ،کمک به توسعه کالبدی مقصد گردشگری از طریق جذب گردشگران و تامین سرمایه های لازم برای آن(دهستانی،1383،ص21).
2-6 آثار گردشگری
گردشگری پدیده ای است مولد انقلاب صنعتی که در دهه های اخیر به شدت در حال گسترش بوده و در حال حاضر به بزرگترین منبع تجارت ملی و بین المللی تبدیل گردیده است. همین امر باعث شده تا دبیر کل سازمان جهانی جهانگردی در سال 1989 عنوان کند که گردشگری در پایان قرن حاضر به صنعت صادراتی شماره یک جهان بدل شده و ما در پایان قرن حاضر شاهد انقلاب جهانگردی خواهیم بود (عبدالملکی،1378،ص 13). باسابا سيتيکارن در مقاله ای به بررسی جوانب توریسم به منظور دستیابی به توسعه پایدار پرداخته است. وی می‌گوید توریسم فرصتی برای توسعه اقتصادی و توانمندی محلی است. همچنین این صنعت تاثیراتی منفی را نیز بر جنبه های گوناگون جامعه می‌گذارد.گردشگری و محیط طبیعی در رابطه متقابل با هم بوده و مشکلات گردشگری بر محیط زیست غالبا در فصول پیک گردشگری اتفاق می‌افتد (استریکن،2002).
به همین خاطر شناخت اثرات این صنعت بسیار مهم است که در زیر به بعضی از این اثرات می‌پردازیم.
2-6-1 آثار اقتصادی گردشگری :
نخستین دلیل توسعه ی صنعت گردشگری در اغلب کشورها، بهره برداری از منافع اقتصادی آن است، اگرچه دلایل دیگری نیز در این مورد ارائه می‌گردد. به نظر اوه(Oh,2005)، صنعت گردشگری می‌تواند تاثیر مهمی بر افزایش اشتغال، درآمدهای مرتبط با مکان های اقامتی و نیز درامدهای دولتی کشورها داشته باشد (طیبی و همکاران،1387، ص69).
2- 6-1-1 پیامدهای مثبت اقتصادی:
اثرات سازنده اقتصادی گردشگری را در زمینه های زیر می‌توان یافت:
1- منافع حاصل از اشتغال زایی.
2- درآمدزایی توریسم.
3- منافع حاصل از مالیات های اخذ شده از فعالیت های گردشگری و ایجاد امکاناتی برای جامعه.
4- حفظ آثار باستانی، ابنیه تاریخی، جاذبه های طبیعی به عنوان منابع درآمدزای اقتصادی.
5- توسعه صنایع دستی و فعال شدن صنایع قدیمی و فراموش شده (الوانی و دهدشتی،1373،صص187 و 188).
6- توسعه زیرساخت ها از جمله راهها، هتل ها ( تاسیسات اقامتی و پذیرایی).
7- افزایش ارزش املاک برای مالکین اراضی و املاک واقع در مناطق محروم.
8- بهبود استفاده از زمین.
9- تسریع جریان پول در جامعه ( قهرمانی،1386،ص 50).
هزینه هایی که توسط یک نفر توریست پرداخت می‌گردد عبارت است از:هزینه غذا، هزینه تفریحات، هزینه های حمل و نقل، هزینه محل اقامت، هزینه تورها و سفرهای داخلی، هزینه پست و تلگراف و تلفن، خرید برای سوغات و کالاهای بومی و غیره که توریست با ارز همراه خود انجام می‌دهد و مانند صادرات کالا و خدمات است و چون به طور دقیق قابل محاسبه نیست، لذا به این جریان اقتصادی صادرات نامرئی گفته می‌شود (موحد،1382،ص111). با وجود مزایای فراوان اقتصادی توسعه گردشگری، فصلی بودن، غیر تخصصی بودن و دشواری مشاغلی که به ساکنان محول می‌شود، ضعف بنیه مالی ساکنان در سرمایه گذاری برای توسعه امکانات زیربنایی و روبنایی این صنعت در منطقه و همچنین مشارکت نداشتن آنها در سیاست گذاری و تصمیم گیری ها در این زمینه از جمله عواملی اند که آثار مثبت اقتصادی توسعه گردشگری را برای ساکنان کم رنگ و آنان را بدبین می‌کنند(کاظمی،1385،ص 100).