مقاله و مبانی نظری و پیشینه تحقیق تاب آوری ,

مقاله و مبانی نظری و پیشینه تحقیق تاب آوری

در قالب word و در 17 صفحه و قابل ویرایش و دارای منابع 1402

فهرست مطالب
2-5- تابآوری 
2-5-1-تاب آوری تحصیلی 
2-5-2- تاب آوری شغلی 
2-5-3- تاب‌آوری سازمانی  
2-5-4- تاب‌آوری در سطح فردی و خانواده 
2-6- سوابق پژوهشی 
2-6-1-پژوهش هاي داخلي 
2-6-2- پژوهش هاي خارجي 
2-7- خلاصه فصل 

منابع فارسی

منابع لاتین

2-5- تابآوری
تاب‌آورى معادل واژه رزیلنس است. در فرهنگ لغت این کلمه، خاصیت کشسانى، بازگشت پذیرى و ارتجاعى معنى شده است. این واژه در فرهنگ لغت معین «تحمل کردن » و «طاقت آوردن» معنا شده است و در فرهنگ واژگان مترادف و متضاد با واژگانی مانند «پایداری کردن » و «مقاومت کردن» مترادف است. در علم فیزیک این واژه به معنى جهیدن به عقب است. در واقع افراد تاب‌آور قادر هستند به عقب بجهند، آن‌ها توانایى زنده ماندن و حتى غلبه بر ناملایمات را دارند. تاب‌آورى نقش مهمى در بازگشت به تعادل اولیه یا رسیدن به تعادل سطح بالاتر دارد و از این‌رو، سازگارى مثبت و موفق را در زندگى فراهم می‌کند. مفهوم تاب‌آورى براى اولین بار توسط‌ هالینگ در سال 1973 در زمینه اکولوژى ارائه شد. با این حال تعاریف متفاوتى از آن به بعد، از تاب‌آورى در حوزه سوانح ارایه شده است که یکى از آن‌ها مربوط به تعاریف آکادمى ملى آمریکا مى‌باشد. هالینگ معتقد است تاب‌آوری یک اکوسیستم معیاری از توانایی جذب تغییرات و اختلالات بدون تغییر در ساختار و عملکردش است. در سال‌های اخیر نیز مفهوم تاب‌آوری در ادبیات مدیریت به کار رفته است. و یک بیان ساده از آن عبارت است از مقاومت در برابر شوک‌ها و فجایع گسترش یافته توأم با توانایی بازیابی و بازگشت به شرایط اولیه. مفهوم تاب‌آوری در زمینه‌های گسترده و گوناگونی از قبیل اکولوژی، روان‌شناسی فردی، رفتار سازمانی، مدیریت زنجیره تأمین، مدیریت بحران و مهندسی ایمنی به کار رفته است (پیدایی و همکاران، 1400).
تاب‌آوری یکی از ویژگی‌های شخصیتی به حساب می‌آید که در موقعیت‌های چالشی و استرس‌زا به کمک فرد می‌آید. تاب‌آوری روانشناختی نوعی توانمندی محسوب می‌شود که به طی‌کردن با قدرت شرایط سخت زندگی منجر می‌شود و ازنظر روانشناختی نیز فرد را محکم‌تر می‌سازد. همچنین، فرد تاب‌آور، توانایی حل مسئلۀ خود را افزایش می‌دهد و در مقابل مشکلات مقاوم‌تر می‌شود (اگلام و ارول، 2015). تاب‌آوری به افراد کمک می‌کند در پی بروز شرایط پرخطر یا پس از عقب‌نشینی، بتوانند سازگار شوند و کارکرد قبلی خود را بازیابند (علی بابایی و همکاران، 1398). تاب‌آوری فقط پایداری در برابر آسیب یا موقعیت‌های خطرناک نیست، بلکه شرکت فعال و سازنده در محیط پیرامون خود است (کانر و دیویدسون، 2003). در واقع همان طور که ریچاردسون (2002) بیان کرده است، تاب‌آوری بیشتر از آن که یک بهبود ساده از آسیب و مصیبت باشد، رشد یا سازگاری مثبت به دنبال دوره‌ای از برهم خوردن تعادل حیاتی است و بر طبق نظر بونانو (2004) چیزی بیشتر از زنده ماندن با وضعیت تنش‌زا و مترادف با آسیب ناپذیری نسبت به تنش نیست. نظریه‌های قبلی در مورد تاب‌آوری بر ویژگی‌های مرتبط با پیامدهای مثبت در رویارویی با ناملایمات زندگی تأکید داشته‌اند و عوامل حفاظتی بیرونی مثل مدارس کارآمد و رابطه با بزرگسالان حمایت‌گر را به عنوان عوامل ارتقاءدهنده تاب‌آوری مؤثر دانسته‌اند. در حالی که نظریههای فعلی تاب‌آوری را موضوعی چند بعدی متشکل از متغیرهای سرشتی مانند مزاج و شخصیت همراه با مهارتهای خاص مثل حل مسأله می‌دانند که به افراد اجازه می‌دهد به خوبی با وقایع تنشزای زندگی مقابله کنند (کوهن و استین، 2006). تاب‌آوری، توانایی افراد در سازگاری مؤثر افراد با محیط در معرض عوامل خطر آفرین است و در مورد دانش‌آموزان عوامل خطر آفرین شامل آن دسته شرایط و موقعیت‌های منفی هستند که با پیامدهای منفی و مشکلات رفتاری مرتبط می‌شوند (گومز و مک لارن، 2006). یافته‌های پژوهش تاکا گیشی و کوراکا (2017) که به‌منظور بررسی رابطه بین عزت نفس، چشم‌انداز زمان و تاب‌آوری پژوهشی انجام دادند، بیان‌کنندۀ این نکته بود که تاب‌آوری، رابطه بین عزت نفس و دیدگاه زمان را میانجی‌گری می‌کند و خودکنترلی نیز تاب‌آوری و امید به آینده را افزایش می‌دهد. این نتایج نشان دادند به دست آوردن توانایی تاب‌آوری به‌منظور غلبه بر ناسازگاری ممکن است بر آیندۀ مثبت تأثیر داشته باشد.
تاب‌آوری یا توانایی سازگاری مثبت با مصیبت و آسیب، یک موضوع روان‌شناختی است که درارتباط با پاسخ فرد به سرطان، تنش آسیب‌زا و موقعیت‌های مشکل ‌آفرین زندگی بررسی شده است. بعضی دیدگاه‌ها، تاب‌آوری را به‌عنوان پاسخ به یک واقعه خاص و بعضی دیگر آن را به‌عنوان یک سبک مقابله‌ای پایدار در نظر می‌‌گیرند (لاموند و همکاران، 2008). همچنین تاب‌آوری را یک فرآیند پویا می‌دانند که درآن افراد باوجود تجارب آسیب ‌زا یا مصیبت ‌بار، سازگاری مثبت نشان می‌دهند. تابآوری یک سیستم سازگارانه است که فرد را قادر میسازد تا از یک گرفتاری یا شکست به‌سرعت به حالت عادی بازگردد (کمپل سینز و استین، 2007). با توجه به مفهوم تاب‌آوری به‌عنوان نقطه قوت انسان، هایپ (2004) تأکید کرد که افراد تاب‌آور از نقاط قوت و محدودیتهای خودآگاهی دارند (باتانکورت و خان، 2008). به طور کلی تاب آوری به توانایی انطباق موفق با شرایط چالش برانگیز و تهدیدآمیز و همچنین رشد شایستگی تحت شرایط سخت اشاره دارد (سیلر و جنوین، 2019). بنابراین تاب آوری چیزی بیش از بهبود ساده از آشفتگی است (بن، 2020) و می‌تواند به عنوان رشد مثبت یا سازگاری به دنبال دوره های از به هم ریختگی تعادل توصیف شود (شر، 2019).

2-6- سوابق پژوهشی
    پژوهش های صورت گرفته بر اساس موضوع پژوهش شامل پژوهش های خارجی و پژوهش های داخلی می‌باشند. ابتدا پژوهش های داخلی و سپس پژوهش های خارجی ارائه خواهد شد.
2-6-1-پژوهش هاي
جولانی و همکاران (1401) در پژوهشی با عنوان " اثربخشی آموزش مهارت‌های اجتماعی-هیجانی بر بهبود تاب آوری تحصیلی و هیجانات تحصیلی در دانش‌آموزان دختر" به بررسی اثربخشی آموزش مهارت‌های اجتماعی-هیجانی بر بهبود تاب آوری تحصیلی و هیجانات تحصیلی در دانش‌آموزان دختر پرداختند. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانشآموزان دختر متوسطهی دوره دوم شهر اردبیل در سال تحصیلی 1400-1399 بودند. یافتههای پژوهش نشان داد که آموزش مهارتهای اجتماعی-هیجانی تأثیر معنا‌داری بر افزایش هیجانات تحصیلی و تابآوری تحصیلی در دانش آموزان گروه آزمایش دارد.

باین و لوند (2022) در پژوهشی با عنوان " تأثیر برنامه تاب آوری بر مهارت های اجتماعی، قلدری و قربانی شدن در بین دانش آموزان هشت تا سیزده ساله" به بررسی تأثیر برنامه تاب آوری بر مهارت های اجتماعی، قربانی شدن و قلدری دانش آموزان هشت تا سیزده ساله پرداختند. این طرح کمی، شبه تجربی، مهارت‌های اجتماعی خودگزارش‌دهی دانش‌آموزان (72 نفر)، قلدری (67 نفر)، و قربانی شدن (67 نفر) را در دو مدرسه شمال شرقی ایالات متحده نمونه‌برداری کرد. تجزیه و تحلیل‌های آزمون تی زوجی نشان داد که برنامه تاب آوری تأثیر مثبتی بر مهارت‌های اجتماعی، هیچ تأثیری بر قلدری و تأثیرات منفی بر قربانی شدن دارد.

قسمتی از منابع و مآخذ
الف- منابع فارسي:
اکبری بلوطبنگان، افضل. طالع پسند، سیاوش. (1393). ویژگی‌های روانسنجی مقیاس قلدری هارتر در مدارس ابتدایی سمنان. مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی ۱۲ (۴) :۲۸-۱۳
امیدی، عبدالله و محمدخانی، پروانه (1387). آموزش حضور ذهن به عنوان یک مداخله بالینی: مروری مفهومی و تجربی. فصلنامه علمی تخصی سلامت روان، 1، 29-38.
امیری، نگار. خادمی اشکذری، ملوک. اخوان تفتی، مهناز. صرامی، غلامرضا. (1400) ساخت و بررسی اثربخشی بسته آموزشی مهارت‌های اجتماعی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر مؤلفه‌های مهارت‌های اجتماعی در دانش‌آموزان دیرآموز، مطالعات روانشناسی تربیتی، 18(43): 147- 122.
بهاروند، ایمان. سودانی، منصور. عباس پور، ذبیح اله (1398). اثربخشي آموزش کاهش تنيدگي مبتني بر ذهن آگاهي بر تعارض والد-فرزند و قلدري در نوجوانان مادرسرپرست، روانشناسی خانواده، 6(1): 80- 69.
بهمنی، بهناز؛ ترابیان، سحرالسادات؛ رضایی ن‍ژاد، سالار؛ منظری توکلی، وحید ومعینی فرد، مژگان (1395). بررسی اثربخشی آموزش خودکارآمدی هیجانی بر سازگاری اجتماعی و اضطراب اجتماعی نوجوانان، نشریه: پژوهش های کاربردی روانشناختی (روانشناسی و علوم تربیتی)، 7 (2)، 69-80.
جولانی، فاطمه. هاشمی نصرت آباد، تورج. تکلوی، سمیه. بیرامی، منصور. (۱۴۰۱). اثربخشی آموزش مهارت‌های اجتماعی-هیجانی بر بهبود تاب آوری تحصیلی و هیجانات تحصیلی در دانش‌آموزان دختر. رویش روان شناسی ۱۱ (۲) :۱۰۴-۹۵.
چالمه، رضا. (1392).کفایت روانسنجی مقیاس قلدری ایلی نویز در دانش آموزان ایرانی: بررسی روایی، پایایی و ساختار عاملی. روشها و مدل های روان شناختی 3(11): 39- 52.
حسن زاده نمین، فرزانه؛ پیمانی، جاوید رجبی پور، طاهره و ابوالمعالی الحسینی، خدیجه (1398). مدل پیش بینی بهزیستی روانشناختی براساس تاب آوری با در نظر گرفتن نقش میانجی استرس ادراک شده، مجله علوم روانشناختی، 18 (77)، 569-5.
خسروشاهی، جعفر و حبیبی کلیبر، رامین (1396). تأثیر آموزش مهارت های ارتباطی و انگیزش تحصیلی و سازگاری تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه، نشریه علمی- پژوهشی آموزش و ارزشیابی، 10 (39)، 151-173.
سلطانی قهفرخی، زیور؛ صالح زاده، مریم و اسعدی، سمانه (139). نقش عوامل فردی و بافتی در پیش بینی تاب آوری کودکان و نوجوانان مراکز شبه خانواده، فصلنامه مددکاری اجتماعی، (3)، 52-60.
صمدی فرد، حمیدرضا. نریمانی، محمد. (1397). نقش باورهای غیرمنطقی، خودکارآمدی و ذهن آگاهی در پیش‌بینی قلدری دانش‌آموزان. روانشانسی مدرسه و آموزشگاه، 7(3): 138-158.
طباطبایی، زهرا سادات. (۱۴۰۰). تاثیر آموزش ذهن آگاهی مثبت نگر بر مهارت های اجتماعی و همدلی عاطفی و شناختی دانش آموزان تیزهوش مبتلا به افسردگی غیربالینی. سنجش و پژوهش در مشاوره کاربردی. ۳(۴):۵۲-۴۱.
غیرتی، انسیه؛ شعبانیفر، آرزو؛ اخلاقی، محبوبه و پیمان، نوشین (1395). رابطه مهارتهای ارتباطی با سلامت روان در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی مشهد،  مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی، 14 (3): صص. 61-72.
فتح اله زاده، نوشین؛ باقری، پریسا؛ رستمی، مهدی و دربانی، سیدعلی (1395). اثربخشی آموزش مهارتهاي اجتماعی بر سازگاري و خودکارآمدي دانش آموزان دختر، فصلنامه روانشناسی کاربردی، 10 (3)، 271-289.