مبانی نظری و پیشینه پژوهش کمال گرایی ,

مبانی نظری و پیشینه پژوهش کمال گرایی

در قالب word و در 30 صفحه و قابل ویرایش و دارای منابع سال 1402

فهرست مطالب

کمال گرایی
تعریف کمال گرایی
ویژگی های کمال‏گرا یی
افراد کمال‏گرا دارای ویژگی های زیر می‌باشند:
کمال‏گرایی مثبت
کمالگرایی منفی     
ابعاد کمالگرایی
کمالگرایی خودمدار
کمالگرایی دیگرمدار
کمالگرایی جامعهمدار
علل کمالگرايي
پيامدهاي کمالگرايي
پیشینه پژوهش
پیشینه پژوهش‌های داخلی
2-27-2- پیشینه پژوهش‌های خارجی
منابع فارسی
منابع لاتین

کمال گرایی
تعریف کمال گرایی
تعریف کمال در فرهنگهای لغت چنین است: «عالیترین درجهی صحت و کامل بودن که قابل پیشیگرفتن نیست (فرهنگ لغت مریام – وبستر، 1993) کمالگرایی مفهومی است که تاریخچهی نسبتا طولانی دارد و توسط عدهای از روانشناسان تأثیرگذار و بزرگ دنبال شده است(هوشیار، 1401). در این قسمت تعدادی از نظریه-های کمالگرایی به اجمال بررسی میگردد:
فروید : فروید در سال 1957 در توصیف افراد کمالگرا بیان می-دارد که محرک اصلی در زندگی این افراد رسیدن به خوشبختی نیست، بلکه تکامل و برتری یافتن است.‌ آنها باید در هر کاری به کمال دست یابند و به بهترین نحو آن را انجام دهند، در غیر این صورت راضی نخواهند شد. نرسیدن به کمال آنها را دچار اضطراب و افسردگی و احساس گناه شدید میکند (هوشیار، 1398).
آدلر : آدلر تلاش برای برتری را به عنوان واقعیت اساسی زندگی توصیف کرد. منظور او از برتری، انگیزهای برای کمال بود. واژهی کمال از کلمهی لاتین به معنی کامل بودن گرفته شده است. بنابراین، نظر آدلر این بود که ما برای برتری تلاش می-کنیم تا خود را کامل کنیم و خود را به صورت یکپارچه در آوریم (آشبی و گنیلکا، 2017). آدلر کمالگرایی را هم به صورت سالم (تلاش افراد سالم برای بهتر کردن خودشان و جامعه-شان و با هدف خلق یک جامعهی آرمانی و مترقی) و هم روان-رنجور (فرار از بیاعتباری و بیآبرویی به دلیل احساس حقارت) مفهومسازی کرد (فلیپ، گنیلکا و میشل، 2018).
هورنای : هورنای 10 نیاز روان رنجور را برای انسان برشمرد که نیاز به کمال نیز در بین‌ آنها دیده میشود. به نظر هورنای کمالگرایی افراد ناشی از خود انگارهی آرمانی غیر واقع بینانه است که بر پایهی آرمان دستنیافتنی کمال مطلق استوار است. داشتن این خودانگاره، روانرنجورانه است و این افراد را برای تحقق بخشیدن به این آرمان دستنیافتنی، به چیزی که هورنای آن را استبداد بایدها نامید میپردازند. آن-ها به خودشان میگویند باید بهترین یا عالیترین دانشجو، همسر، والد، معشوق، کارمند، دوست یا فرزند باشند. چون از نظر آنها خودانگارهی واقعیشان ناخوشایند است تصور میکنند که باید مطابق با خود آرمانی خیالی خود عمل کنند و به موجب آن خود را به صورت بسیار مثبت میبینند (هوشیار، 1401).
هاماچک: هاماچک (1978) مانند آدلر میان کمالگرایی بهنجار و روانآزردگی تفاوت قائل شد. وی معتقد است، کمالگراهای بهنجار افرادی هستند که عزت نفسشان را از طریق عملکرد خوب، ارتقا میدهند.‌ آنها کار خوبشان را تحسین میکنند و از تلاش-هایشان نتیجهی خوشایندی میگیرند. به علاوه، کمالگرایان بهنجار، اهداف مناسب و دستیافتنی برای عملکردشان تعیین می-کنند، زیرا آنها درک واقع بینانهای از تواناییهایشان دارند. هاماچک مشاهده کرد که کمالگرایان روان رنجور، به جای تمایل به پیشرفت، به وسیلهی ترس از شکست برانگیخته می-شوند. آنها نیازهای خود را در سطح بالاتری از تواناییهایشان قرار میدهند و به علت انتظارات غیر واقع بینانه، هیچ رضایتی از پیشرفتشان کسب نمیکنند. کمالگرایان روانرنجور، درگیر چرخهی بیپایانی از رفتارهای متناقض خود هستند. در تلاش برای غلبهکردن بر حس قویشان از حقارت میکوشند تا از طریق دستیابی به اهدافشان به مقبولیت برسند و تأیید شوند. با این حال این اهداف، غیر واقع بینانه و غیر قابل دسترس هستند و آنها هرگز نمیتوانند به آرمان خود دربارهی کمال دست یابند(هوشیار، 1398).
سورتزکین : سورتزکین (1985) میان کمالگرایی خوددوستدار  و کمالگرایی روانرنجور تمایز قائل شد. او کمالگرایی خود دوستدار را به عنوان تلاشی برای اجتناب از احساس گناه در نظر گرفت. کمالگرایان خوددوستدار تلاش میکنند تا تصویر خود را بزرگنمایی کنند و روان رنجورها میکوشند، در جهت درخواست-های یک فرامن خشن رفتار کنند. سورتزکین، همچنین چندمین سبک شناختی افراد کمالگرا را مورد بحث قرار داد. او معتقد بود افکار کمالگراها دو بخشی است و رویدادها را تنها، به صورت سیاه و سفید میبینند. آنها ارزش خود را به وسیلهی دستیابی به اهدافشان اندازهگیری میکنند و با توجه به اینکه این اهداف، غیر واقع بینانه هستند، هر گونه انحراف از‌ آنها به خود – انتقادی و عزت نفس پائین منتهی میشود(شمیسا،1401 ).
پاتچ: پاتچ (1984) معتقد بود که کمالگرایی، تنها یک هدف ناسالم را ارائه میدهد. آنان در تلاشند تا به عنوان راهی برای مواجه شدن با احساس عدم محبوبیت، کامل باشند. کمال-گراها باور دارند که احتمالا نمیتوانند موفق شوند در نتیجه، دایما در حال ناامید شدن به وسیلهی شکستهایشان هستند. حتی دستیابی 95 یا 99 درصدی از هدفشان، به عنوان شکست تلقی می-شود که منجر به احساسهای منفی نسبت به خود میگردد. کمال-گراها معتقدند یا انسانهای شگفتآوری هستند و یا انسانهای مهیب و ترسناک؛ حد وسطی وجود ندارد(ادیرهولد و گولدبرگ، 1991؛ ترجمه مسنن فارسی، 1401).
پیروت: پیروت (1986) معتقد بود که کمالگراها در چرخهی تضاد با خود درگیرند. وی اعتقاد داشت، آنان از طریق تمرکز بر روی خود به دنبال جبران عزت نفس پائین خویش هستند. هنگامی که کمالگراها تصور میکنند شکست خوردهاند یا نالایق هستند، متحمل عزت نفس پائین میگردند که اضطراب یا افسردگی را در پی دارد(هوشیار، 1400).
هولنور : هولنور (1987) کمال‏گرایی را ضرورت افزایش کیفیت عملکرد شاخصی از آن چه که در یک موقعیت مورد نیاز است، می‌داند (به نقل از شفران و منسل 2001)، برنز (1980) کمال‏گرایی را شبکه گسترده ای از شناخت ها می‌داند که شامل انتظارات، تفسیر حوادث و ارزیابی خود است. او این اصطلاح را با جزئیات بیشتری بیان می‏کند: افرادی که معیارهای بسیار بالایی دارند، به طور مداوم و وسواس گونه به سوی اهداف ناممکن در تلاشند و ارزش خود را برحسب سودآوری و کامل بودن می‌سنجند(آشبی و گنیلکا، 2017).
الگوی یادگیری اجتماعی: الگوی یادگیری اجتماعی بر نقش تقلید کمالگرایی که احتمالا در والدین وجود دارد تأکید دارد. کودکانی که والدین کمالگرا دارند گرایش به تقلید از والدین خود را خواهند داشت. بندورا به نقش یادگیری اجتماعی در داشتن عقاید کمالگرایانه اشاره کرد و روانشناسان اجتماعی نیز نشان دادند که کودکان گرایش دارند از معیارهای ارزشهای دیگران تقلید کرده و آنها را بپذیرند. این الگو، تقلید از گرایشهای خودارزیابانه بزرگسالان را نیز شامل می-شود (محمودی، 1384؛ به نقل از هوشیار، 1400).
الگوی واکنش اجتماعی: از طرفی، الگوی واکنش اجتماعی بیان میکند کودکانی کمالگرا میشوند که در معرض محیطی خشن قرار دارند. این محیط به شکلهای مختلف چون سوء استفادهی جسمی، بدرفتاری روانی، محرومیت از عشق و رؤیارویی با شرم یا محیط خانوادگی مغشوش دیده میشود. کودک احتمالا با گرایش به کمال-گرایی به این محیط پاسخ میدهد و از آن به عنوان ساز و کاری دفاعی استفاده میکند. کودک می‌تواند برای گریز از سوء استفادههای بعدی یا کاهش احساس شرم و تحقیر کمالگرا شود (مثلا: اگر من کامل باشم کسی به من صدمه نخواهد زد). همچنین ممکن است کودک از کمالگرایی به عنوان ابزاری جهت ایجاد احساس کنترل و پیش بینی بر محیط غیرقابل پیشبینی استفاده کند (آشبی و کنیلکا، 2017).
الگوی تربیت اضطرابانگیز: تمرکز اساسی الگوی تربیت اضطراب-انگیز نیز بر روی والدینی است که در تربیت اضطرابانگیز خود به صورتی اشتباه با خطای فرزندان روبرو میشوند. حمایت بیش از حد، ممکن است شکل خاصی از فرزندپروری باشد که به طور مداوم به کودک یادآوری میکند مراقب خطای اجتماعی در آینده باشد و این میتواند تهدیدی برای سلامت جسمانی و هیجانی کودک شود. این تربیت اضطرابانگیز رشد گرایشهای کمالگرایانه را موجب میشود و جهتگیری آتی را شامل میشود که شامل نیاز به اجتناب از تهدید مرتبط با خطاهای قابل پیشبینی است. پژوهش-های زیادی نشان دادهاند که افراد مبتلا به اختلالهای اضطرابی، فقدان مراقبت والدین یا حمایت زیاد والدین را گزارش کردهاند. اما پژوهشگران اخیرا به طور خاص بر نقش تربیت اضطرابانگیز در ترویج رشد شناختهای مضطربانه متمرکز شدهاند (هوشیار، 1400 ).
فروست و لهارت (1996): کمال‏گرایی را مجموعه ای از معیارهای بسیار بالا در عملکرد تعریف کنند. که با ارزشیابی انتقادی افراطی همراه است. این معیارهای بالا با ترس از شکست مرتبط است. (تامپسون، 1998)کمال‏گرایی یک ویژگی شخصیتی است. فلت و هویت (1991) کمال‏گرایی را چنین تعریف کرده اند: افراد کمال‏گرا معیارهای بسیار عالی دارند، به طور مداوم در حال تلاش اند (اسلتی و اشبی، 1996، به نقل از هوشیار، 1398) و خواستار کیفیت بالایی از عملکرد در یک موقعیت تعیین شده هستند(هوشیار، 1398).
کمال‏گرایی می‌تواند تمام جنبه‏های زندگی فرد را در بر می‌گیرد. بنابراین، افرادی که در یک جنبه از زندگی کمال‏گرا هستند معمولاً گرایش دارند در جنبه‏های دیگر زندگی هم کمال‏گرا باشند. (فلت، ساثرکی و هویت، 1995، به نقل از هوشیار، 1398)، افرادی که سطوح کمال‏گرایی بالایی دارند همواره برای رسیدن به کامل بودن تلاش می‏کنند این افراد معیارهای عالی برای خود تعیین می‏کنند و از انتقاد و ارزیابی رفتارشان اجتناب می‏کنند (شمیسا، 1401). برنر (1980) کمال‏گرایی را معادل تعریف شناختی می‌داند. افراد کمال‏گرا افکارشان تابع قانون همه یا هیچ است. برای مثال زمانی که در عملکردشان به طور جزئی دچار مشکل می‌شوند، اساس شکست کامل می‏کنند. (اشبی، رهویت و مارتین، 2005؛ به نقل از شمیسا، 1401). فلت (1998) کمال‏گرایی را برحسب افکار منفی و مکرر در تعارض بین خود آرمانی و خود واقعی توصیف کرده اند(هوشیار، 1400).

پیشینه پژوهش
پیشینه پژوهش‌های داخلی
    قنبری، تیزدست، خلعتبری و رحمانی (1401) پژوهشی با عنوان اثربخشی طرحواره درمانی بر انعطاف پذیری و کمال‌گرایی ظاهر جسمانی در اختلال بدشکلی بدنی: یک مطالعه راهنما انجام دادند؛ در یک مطالعه نیمه آزمایشی و از نوع طرح های پیش آزمون پس آزمون پیگیری با گروه گواه، 30 دانشجوی دختر مبتلا به اختلال بدشکلی بدن که در حال تحصیل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم پزشکی تهران در طی ماه های آبان تا دی ماه 1401 بودند با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. سپس مشارکت کنندگان به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه تخصیص یافتند. گروه آزمایش تحت طرحواره درمانی به مدت هشت جلسه هفتگی هر جلسه 90 دقیقه قرار گرفت. یافته‌ها نشان داد در گروه آزمایش، میانگین (انحراف معیار) انعطاف پذیری شناختی از (4/7) 3/26 در پیش آزمون به (2/10) 5/43 در پس آزمون افزایش یافت (001/0>P) و در مرحله پیگیری به (7/11) 8/45 رسید که تاثیر مداخله پایدار بود (001/0>P). همچنین، در گروه آزمایش میانگین (انحراف معیار) کمال‌گرایی از (4/5) 5/74 در پیش آزمون به (1/6) 3/34 در پس آزمون کاهش یافت (001/0>P) و در مرحله پیگیری به (5/5) 5/49 رسید که تاثیر مداخله پایدار بود (001/0>P). در گروه گواه نمرات هر دو متغیر در پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری تفاوتی نداشت. نتیجه گیری مطالعه نشان داد که طرحواره درمانی موجب بهبود انعطاف پذیری و کاهش کمالگرایی ظاهر جسمانی در دانشجویان مبتلا به اختلال بدشکلی بدن شد.

پیشینه خارجی
کلیبرت، لامیس، نوفل، یانسی و لوهر (2021) پژوهشی با عنوان ارتباط بین کمال‌گرایی و اضطراب فراگیر: بررسی طرحواره‌های شناختی و جنسیت انجام دادند؛ نمونه‌ای متشکل از 262 دانشجو (131 زن و 131 مرد) مجموعه‌ای از پرسشنامه های خودگزارشی را به صورت آنلاین تکمیل کردند. نتایج همبستگی تک متغیره نشان داد کمال‌گرایی با علائم اضطراب فراگیر ارتباط دارد.

منابع فارسی
احمدزاده سامانی، سودابه ؛ دهقانی، اکرم؛ کلانتری، مهرداد؛ رضایی دهنوی، صدیقه؛ (۱۴۰۰). اثر بخشی طرحواره درمانی بر اجتناب شناختی دانش اموزان دختر دارای طرحواره‌های ناسازگار اولیه. نشریه توانمند سازی کودکان استثنایی، ۱۲۰(۲) ۷۳-۸۳.
احمدی، مهرناز، و نجفعلی قندهاری، نرجس. (1402). نقش واسطه ای حمایت اجتماعی در رابطه کمال گرایی و خودکارآمدی اجتماعی. پژوهش های روان شناختی در مدیریت، 9(1 )، 201-224. SID. https://sid.ir/paper/1043705/fa
ادیرهولد، میریام، گولدبرگ، جین(1401). وسوسه های کمال گرایی؛ ترجمه حسین مسنن فارسی. انتشارات: پیدایش. تاریخ تالیف اثر به زبان اصلی:1991.
آقایی،احمد(۱۳۹۸). مقایسه اثر بخشی طرحواره درمانگری و زوج درمانگری هیجان مدار به صورت گروهی بر رضایت از زندگی و طرحواره ای سازش نایافته زوجین. رساله دکترا، رشته روانشناسی عمومی، دانشگاه ازاد اسلامی واحد سیستان و بلوچستان.
اوجاقلو سارا(۱۴۰۱). اثر بخشی طرحواره درمانی بر احساس تنهایی و ناگویی هیجانی زوجین دارای تعارض.پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته مشاوره خانواده،دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب.
ایزانلو، زهرا؛ عبدخدایی، محمدسعید و مهرام، بهروز (1400). بررسی رابطه بین ابعاد کمال‌گرایی و اضطراب پنهان در دانشجویان. پژوهشهای روانشناسی و مشاوره، 1 (1): 58-47
بشارت، محمدعلی (1400). رابطه بین کمال گرایی و سلامت روانی. دانشور، 3، 22-7
پیغامی،نگار(۱۴۰۰).اثر بخشی اموزش فنون طرحواره درمانی بر اضطراب امتحان و خود پنداری دانش آموزان دارای افت تحصیلی. پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته روانشناسی بالینی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب.
جان.، ا. بک(2014). راهنمای کاهش اضطراب امتحان. مترجم: کیومرث جهانگردی و مسعود براتیان. انتشارات:اولیا و مربیان.
خسروی، معصومه؛ استوار، زهره، اعظمی، سعید(1391). اضطراب امتحان و راهبردهای مقابله با آن. انتشارات: علم.
دهستانی مهدی، شمسی سروه، مهدوی عاطفه. بررسی رابطه کمال گرایی و اضطراب اجتماعی با میانجی گری بینش شناختی در کارکنان سازمان بهزیستی. فصلنامه ایده های نوین روانشناسی. ۱۴۰۰; ۹ (۱۳) :۱-۱۲. URL: http://jnip.ir/article-۱-۵۵۹-fa.html
ذوقی، لیلا. کاکاوند، منیر و چوبداری، عسگر (1398). بررسی رابطه کمال گرایی با اضطراب امتحان با متغیر میانجی ذهن آگاهی در دانشجویان، فصلنامه روان شناسی تربیتی، 11 (51): 210-195
زارع، ایمان(1396). پژوهش بررسی اثربخشی معنویت درمانی بر اضطراب امتحان و پیشرفت تحصیلی دانشآموزان پسر مقطع متوسطه دوم. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه آزاد بندرعباس.
سهرابی، فرامرز ؛ برجعلی، احمد؛ مومنی، محمد مهدی؛ (۱۳۹۹). اثربخشی تکنیک های شناختی طرحواره درمانی بر کاهش کمالگرایی افراطی .رویش روانشناسی .۹ (۴). ۷۵-۸۲.
شمیسا، علی(1401). کتاب کمال گرایی یا کامل گرایی. انتشارات:نسل نواندیش.
طهماسبی پور، نجف(1397). اضطراب امتحان(پیامدها و راه های کنترل آن). انتشارات :قطره.
عاشوری، مجتبی. واحدی، شهرام. بدری، رحیم و ادیب، یوسف (1400). اثربخشی مداخله ی مبتنی بر شفقت بر خودانتقادی و افسردگی متقاضیان پشت کنکور. دانشکده علوم پزشکي نيشابور، 9 (3): 26-15

منابع لاتین
Asghari A, Abdul Kadir R, Elias H, Baba M.(2012). test anxiety and its related concepts: A brief review. GESJ: Edu Sci Psycho;3(22):3-8. [Persian].
Ashby, J. S., & Gnilka, P. B. (2017). Multidimensional perfectionism, depression, and anxiety: Tests of a social. Personality and IndividualDifferences, 119, 106–111. https://doi.org/10.1016/j.paid.2017.07.012.
Bamelis,L. Evers,S. Spinhoven,Ph. Arntz, A (2021). result s of a Multicenter Randomized Controlled Trial of the Clinical Effectiveness of Schema Therapy for Personality Disorders. Psychiatry, 171 (3): 305-322.
Dortaj F, Mousavi H, resaei P. (2013).Exam anxiety and its relationship withdemographicfactorsamongnewstudentsinHormozganUniversityofMedical Sciences. Bimonthly J Hormozgan Uni Med Sci (4):365-74. [Persian]
Edwin C.H. Chin, Mei Wah Williams, Joanne E. Taylor, Shane T. Harvey, (2017).The influence of negative affect on test anxiety and academic performance: An examination of the tripartite model of emotionsLearning and Individual. DifferencesVolume 54, Pages 1-8.
Egan, S. J., Wade, T. D., & Shafran, R. (2012).The transdiagnostic process of perfectionism. Revista de Psicopatología Psyicología Clínica, 17(3), 279-294
Eken E. (2017).The role of early maladaptive schemas on romantic relationships: a review study. PEOPLE:International Journal of Social Sciences;16;3(3).
Farell, J. M., Shaw, I. A. (2018). Experiencing Schematherapy from theinsideout.NewYork.GuilfordPress.pp 33-35.
Farrell, J. Show, I.(2018). Experiencing Schema Therapy from the Inside Out: A Self-Practice/Self-Reflection Workbook for Therapists. The Guilford Press.
Haeyen, S. (2019). Strengthening the healthy adult self inart therapy: using schema therapy as a positivepsychological intervention. Journal of Frontpsychology. 2(1): 56-5.
Haghdoost S.(2023). Examining the Relationship Between Early Maladaptive Schemas and Negative Perfectionism with General Health in the Elderly in Anzali Port, Iran. MEJDS; 13 :24-24
URL: http://jdisabilstud.org/article-1-2726-fa.html