مقاله و مبانی نظری و پیشینه تحقیق اختلالات یادگیری و نارسا خوانی ,

مقاله و مبانی نظری و پیشینه تحقیق اختلالات یادگیری و نارسا خوانی

در قالب word و در 35 صفحه و قابل ویرایش و دارای منابع سال 1402 و 2023

فهرست مطالب
مقدمه 
2-1-اختلالات یادگیری 
1-1-2-نارساخوانی 
2-1-2-نشانه های نارساخوانی 
2-1-3-شیوع نارساخوانی 
2-1-4-سبب شناسی نارساخوانی 
2-1-5-مدل تعادل خواندن از دیدگاه بیکر 
6-1-2-طبقه بندی نارساخوانی 
7-1-2-ارتباط تحصیلی و روانی اجتماعی با نارساخوانی 
پیشینه داخلی
پیشینه خارجی
منابع فارسی
منابع لاتین

مقدمه
تقریباً از 60 سال پیش توجه معلمان و پژشکان به گروه خاصی از کودکان و آموزش آنان معطوف گشت، که از نظر جسمی و مغزی دارای هیچگونه عارضه مشخصی نبودند، ولی دچار نارساییهای ویژه یادگیری و گاهی اوقات ناهنجاری رفتاری بودند، درمان آنان با روشهای معمولی و متداول امکانپذیر نبود (موگان، 1995). حالت و کردار آنان برای بسیاری از والدین و معلمان حیران کننده بود، زیرا اغلب آنان علیرغم هوش طبیعی، بدون بهرهگیری آموزشهای ویژه قادر به ادامه تحصیل نیستند، یا برخی دیگر ممکن است امروز مطلبی را به خوبی فرا میگرفتند و روز دیگر تمام آنرا فراموش میکردند (سیفنراقی و نادری، 1394). از اینرو ناتوانیهای یادگیری برای اولین بار در دههی 1960 به عنوان جدیدترین حوزهی کودکان استثنایی مورد بحث و بررسی قرار گرفت. این-کودکان در ابتدا با عناوینی چون آسیبدیدهی مغزی، کندآموز، نارساخوان یا ناتوان از نظر ادراکی مطرح شدند که هر یک از این اصطلاحات و تعاریف با محدودیت-هایی همراه بود و مورد توافق عموم واقع نشد. جامعترین تعریف از اختلال یا ناتوانی یادگیری عبارت است از تأخیر یا نارسایی در مهارت تحصیلی و زمانی آشکار می-شود که موفقیت فرد در آزمونهای استاندارد خیلی پایین-تر از سطح سنی، هوشی و تحصیلی است که از سایر افراد قابل مقایسه انتظار میرود (وی و همکاران، 2012). ناتوانیهای یادگیری در سه زمینه آشکار میشوند که هریک با مهارتهای تحصیلی خاصی ارتباط دارند: خواندن، نوشتن و ریاضیات ناتوانییادگیری با شیوع 5تا 15 درصد مهم-ترین عامل پیشرفت تحصیلی کمتر است. (بویل و فورچلی، 2014).

2-1-2-نشانههای نارساخوانی
1.    نشانههای بالینی نارساخوانی
الف)مشکلات مربوط به واجشناسی: یعنی اینکه کودک مبتلا به نارساخوانی به درک این نکته که زبان گفتاری مرکب از واجها است، نرسیده است.
ب) مشکلات رمزگشایی: رمزگشایی مستلزم داشتن مهارت در تجزیه ترکیب است. به این معنی که کودک باید بتواند کلمه مانند، روز، را به حروف و واجهای تشکیل دهندهی آن تجزیه کند و با شنیدن واجها و حروف (ر، و، ز) بتواند کلمه (روز) را بوجود آورد و یا به عبارتی از ترکیب استفاده کند.
ج) دشواری در روانی و سلیس بودن: اگر مهارت رمزگردانی در کودک خودکار باشد بدون کوشش و بصورت ناخودآگاه صورت پذیرد، خواندن دقیقاً مانند صحبت کردن فرد است که به این خواندن، خواندن سلیس و روان اطلاق میشود. به عبارتی روانی خواندن مستلزم داشتن مهارتهای بنیادی در رمزگشایی است. سلیس و روان خواندن از طریق اصطلاحی تحت عنوان نرخ خواندن مورد ارزیابی قرار میگیرد. نرخ خواندن تعداد کلماتی است که دانشآموزان میتوانند با صدای بلند و درست در یک دقیقه بخوانند، که این نرخ با جدول استاندارد مورد بررسی قرار میگیرد.
د) مشکلات مربوط به درک مطلب: مشکلات مربوط به درک مطلب میتواند ناشی از رمزگشایی باشد و خواندن که دارای روانی نیست تا بتواند هم بخواند و هم درک کند. این مشکلات میتواند ناشی از معناشناسی یا نقایص مانند نقص در حافظه کوتاه مدت و غیره باشد. در زمینه درک مطلب یکی از عوامل که نقش بسزایی دارد دانش جهانی است. به عنوان مثال دانشآموزی که سابقه سفر با هواپیما را دارد راحتتر از سایر دانشآموزان میتواند یک مطلب راجع به هواپیما یا سفر هوایی را درک کند.
ه) نحو: نحو عبارتست از ساختار دستوری زبان، چه گفتاری و چه نوشتاری. نحو از عناصر مختلفی به وجود آمده است ولی ترتیب واژهها از مهمترین آنها است. بدین صورت که کودک باید جایگاه فاعل، مفعول و فعل را در جمله درک کرده تا بتواند برداشت درستی از معنی جمله داشته باشد.
و) معناشناسی: معناشناسی در واقع حدس زدن و گمانهایی است که در درک مفاهیم و اندیشههای موجود در یک متن به خواندن کمک میکنند.
1.    نشانههای زیستی، رفتاری و شناختی نارساخوانی
    اختلال در هماهنگی چشم و سر
    اختلال در کنترل حرکات چشم
    ضعف در تعادل ایستا و پویا
    ضعف در جهتیابی
    تأخیر در بدست آوردن واکنشهای تعادلی
    کم مهارتی در استفاده از دستها
    ضعف در حافظه بصری، شنیداری و توجه
    بیرغبتی در خواندن (ملک، حسنزاده و تیرگری، 1391؛ تورکر و هاتویگسن، 2022)
2-1-3-شیوع نارساخوانی
بررسیهای شیوع نارساخوانی بسیار ناهمگن است. شیوع این اختلال 1 تا 30 درصد از دانشآموزان و در پسران 4 برابر دختران گزارش شده است. امروزه شیوع ناتوانیهای یادگیری به دلایل زیر افزایش یافته است.
1.    آگاهی بیشتر د رمورد ناتوانیهای یادگیری
2.    بهبود روشهای شناسایی و ارزشیابی ناتوانیهای یادگیری
3.    انتظار و ترجیح اجتماعی برای طبقهبندی ناتوانی-های یادگیری
4.    کاهش یا عدم وجود خدمات اصلاحی مناسب
شیوع تلفیقینارساخوانی10/7%، شیوع در پسران به طور قابل توجهی بیشتر از دختران بود (پسران: 9.22٪، 95٪، 8.07-10.44٪؛ دختران: 4.66٪، 95٪، 3.84-5.54٪،) شیوع در سیستم‌های نوشتاری مختلف (خط الفبایی: 7.26٪، 95٪، 5.94-8.71٪؛ اسکریپتهای لوگووگرافی: 6.97٪، 95٪، 5.86-8.16٪)؛ نارسایی دیکته(کم عمق: 13/7%، 95٪، (5.23-9.30)٪، عمیق: 7.55٪، 95٪، 4.66-11.04٪)(یانگ و همکاران، 2022). در مطالعهای دیگر نارساخوانی حدود 3 تا 5 درصد از کودکان 7 تا 17 سال را مبتلا میسازد (باربیرو و همکاران، 2022). همچنین شفیعی (1395) شیوع نارساخوانی در ایران را 20 درصد و عچرشاوی، خلعتبری و حسینپور (1399)، میزان شیوع نارساخوانی در شهر اهواز 41/10 درصد در پسران و 73/6 درصد را در دختران گزارش کرند. شریفی وداوری (1387)، شیوع نارساخوانی در کودکان دبستانی را 5/10 درصد گزارش کردند.

2-6-1-پژوهشهای داخلی
وسیمه، استکی و میرزاخانی (1402) در پژوهشی به مقایسه آموزش کارکردهای اجرایی مبتنی بر بازیهای رایانهای و یکپارچگی حسی بر علائم نارساخوانی دانش-اموزان پرداختند. نتایج نشان داد هر دو مداخله بر علائم نارساخوانی دانشاموزان مؤثر بودند، مداخله تمرین-های یکپارچگی حسی تدثیر پایدارتری بر علائم نارساخوانی داشت. در نهایت، توجه به الگوهای پردازش حسی و راهبردهای درمانی در تشخیص و آموزش دانشاموزان نارساخوان نتایج موثری دارد.
عماد، استکی و کوچک انتظار (1401) در مقایسه اثر بخشی تمرینات یکپارچگی حسی با و بدون ربات یاریرسان بر تعاملات اجتماعی کودکان طیف اسم دریافتند که میزان تغییرات اختلال در تعاملات اجتماعی در 3 گروه یکسان نبوده و در موقعیت آزمایش، میانگین نمرات گروه تمرینات یکپارچگی حسی با ربات یاریرسان، بیشتر از تمرینات یکپارچگی حسی بدون ربات یاریرسان و گروه کنترل، کاهش و تغییر داشته است. بنابراین میتوان چنین نتیجه گرفت که تلفیق دو شیوه درمانی یکپارچگی حسی و درمان با ربات، بیشتر از شیوه یکپارچگی حسی به تنهایی موجب بهبود تعاملات اجتماعی کودکان طیف اوتیسم میشود.

2-6-2-پژوهشهای خارجی
بانگ و همکاران (2023) در پژوهشی به بررسی اثر بخشی کاربرد مدل چندحسی بهمنظور تقویت تشخیص حروف زبان انگلیسی در دانشآموزان دارای اختلال یادگیری نارساخوانی پرداختند. نتایج نشان دهنده عملکرد بهتر کدگذاری تشخیص صدا و حروف پس از آموزش مدل چندحسی بود. بنابراین مدل چندحسی برای تقویت عملکرد خواندن دانشآموزان نارساخان میتواند یک الگوی مؤثر باشد.
تاماس (2022) در مطالعهای با عنوان پیشگیری و درمان ناتوانی یادگیری و رفتاری با درمان یکپارچگی حسی، این رویکرود درمانی را به عنوان یک روش درمانی مؤثر در بهبود ناتوانی یادگیری/رفتاری ناشی از اختلال در فرآیندهای کسب اطلاعات، تعدیل یکپارچگی حسی در سیستم عصبی افراد دارای اختلال یادگیری و اختلال یکپارچگیحسی معرفی نمود.

قسمتی از متن منابع::
بهرامی، م.، ابوالقاسمی، ع.، و نریمانی، م. (1392). مقایسه ادراک از خود و رفتارهای ایمنی در دانش آموزان دارای نشانه های اختلال اضطراب اجتماعی و بهنجار. فصلنامه روان شناسی مدرسه. ۲(۱):62-79
تبریزی، م.، تبریزی، ع.ر، و تبریزی، ن. (1392). درمان اختلالات خواندن. تهران. انتشارات فروزنده.
توکلی، ز.، جمهری، ف.، و کراسکیان موجمباری، آ. (1394). بررسی اثر یکپارچگی حسی و تمرینات تفکر فضایی در بهبود هوش غیر کلامی کودکان مبتلا به اختلال یادگیری. فصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی، 19(5):19-26.
جاهدیانپور، ف.، البرزی، ش.، هارون رشیدی، ه. (1388). مقایسه درک اجتماعی و ابعاد آن در دانشآموزان با و بدن اختلال شنوایی. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 11(39/1):79-106.
جمالویی، ح.ر.، ابوالقاسمی، ع.، نریمانی، م.، زاهد، ع. (1396). مقایسه ادراک از خود و روابط مدرسهای در دانشاموزان دارای نارسایی ویژه در یادگیری و عادی مقطع تحصیلی راهنمایی. فصلنامه پژوهشهای علوم شناختی و رفتاری، 7(1/12):65-80.
جهان، ف.، مهرافزون، د.، و حسینی، ش. (1397). اثربخشی حساسیتزدایی با حرکات چشم و بازپردازش مجدد بر تنظیم هیجان، مکانیزم دفاعی و کیفیت زندگی در دختران نوجوان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی. روشها و مدلهای روانشناختی، 9(31):50-71.
حجابیدختایمن، م.، حسینی نسب، س.د.، و آزموده، م. (1401). اختلال یادگیری پیشزمینه اختلال اجتماعی: مطالعات تمرینات ادراکی-حرکتی بر پردازش دیداری-فضایی عملکرد دیکته در دانشآموزان دختر پایه سوم ابتدایی دارای اختلال یادگیری شهر تبریز. مجله مطالعات جامعه شناسی، 15(55/54):219-234.
خواجهمحمدلو، م.، و صالحوش، ه. (1394). مقاله بهداشت روانی و عوامل مؤثر بر آن. اداره کل زندان-های استان آذربایجان غربی.
رحیمیان،م.، حجازی، پ.، نظری، ح.، و فرهمند، ش. (1397). بررسی اثر فعالیتهای یکپارچگی حسی-حرکتی گروهی و انفرادی بر توانایی ادراکی-حرکتی و رشد اجتماعی کودکان اوتیسم با عملکرد بالا 8تا 14 ساله. نشریه مطالعات ناتوانی، 14(1):85-96.
رزاقی، م. (1390). تعیین تأثیر تحریکات حسی بر مهارتهای حرکتی ظریف دانشاموزان نارسانویس مقطع ابتدایی، پایاننامه کارشناسی ارشد روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی. دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.
زینیوند، م. (1378). مقایسه روشهای چند حسی فرنالد و اورتون بر عملکرد خواندن دانشآموزان نارسا خوان پایهی سوم ابتدایی شهر اصفهان. پایاننامهی کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
سیدعامری، م. ح.، محرمزاده، م.، و حریری مهربانی، ش. (1391). نقش ادراک شخصی از استعداد در فعالیتهای ورزشی تفریحی بر مشارکت ورزشی دانشجویان. دومین همایش ملی استعداد یابی ورزشی، تهران.
سیفنراقی، م.، و نادری، ع. (1394). اختلالات یادگیری: تاریخچه، تعریف، گروهبندی، مراحل تشخیص، روشهای آموزش و نمونههای بالینی. تهران. انتشارات امیرکبیر.
شریفی، ع.، داوری، م.ح. (1389). درآمدی بر اختلالات یادگیری بر اختلالات نفوذ کننده در رشد. 1387. تهران. قومس.
شریفی، ع.، و رفیعی، م.ح. (1389). مقدمه ای بر اختلالات فراگیر رشد. انتشارات تهران، قومس.
شهیم، س. (1385). مقیاس تجدیدنظرشده هوشی وکسلر برای کودکان. دستور کار و هنجارها. انتشارات دانشگاه شیراز. چاپ چهارم.
عباسی، ش. (1394). اثربخشی درمان یکپارچگی حسی-حرکتی بر بهبود مهارتهای حرکتی، مهارتهای اجتماعی و مشکلات خواندن و نوشتن در دانشاموزان با ناتوانی یادگیری. پایاننامه کارشناسی ارشد علوم تربیتی، دانشگاه یاسوج.
عچرشاوی، م.، خلعتبری، ج.، و حسینپور، ر. (1399). بررسی میزان شیوع نارساخوانی و ویژگیهای آن در دانشاموزان ابتدایی شهر اهواز. مجله مطالعات ناتوانی، 10(1):238-241.