مقاله و مبانی نظری و پیشینه تحقیق ذهن آگاهی ,

مقاله و مبانی نظری و پیشینه تحقیق ذهن آگاهی

در قالب word و در 20 صفحه و قابل ویرایش و دارای منابع 1402

فهرست مطالب
2-4-ذهن آگاهی
- ذهن آگاهی و روان شناسی
2-4-1-فواید ذهن آگاهی
شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی
2-4-2-راهبردها و فن های درمان
2-4-3-مقایسه ذهن آگاهی با روانکاوی
2-4-4-مقایسه ذهن آگاهی و رویکردهای رفتاری – شناختی
2-5-پیشینه پژوهش
2-5-1-پیشینه داخلی پژوهش
2-5-2-پیشینه خارجی پژوهش

- ذهن آگاهی
ذهن آگاهی یعنی حضور کامل ذهن فرد در زمان حال. به‌گفته‌ی دکتر جان کابات‌-‌زین، مبدع روش درمانی «کاهش استرس ذهن آگاهی ‌‌محور»، ذهن آگاهی یعنی «توجه آگاهانه به زمان حال، بدون هیچ قضاوتی، طوری که انگار زندگی‌تان به آن بستگی دارد.» ولی در دنیای امروز که بی ‌اندازه موجب پریشانی ‌حواس و سردرگمی است، احاطه‌ی صد درصدی به زمان حال کار دشواری است.
اما ذهن آگاهی، طبق روان‌شناسی غرب چه تعریفی دارد؟ دکتر اِلِن لانگِر، مدرس روان‌شناسی در دانشگاه هاروارد، به مفهوم ذهن آگاهی کمی متفاوت‌تر نگاه می‌کند و آن را شامل ویژگی‌های زیر می‌داند:
ایجاد دسته‌بندی‌های جدید
فرد ذهن ‌آگاه به‌ جای اینکه هر موضوعی را در قالب همان دسته ‌بندی‌های گذشته بررسی کند و ببیند، سعی می‌کند که در هر شرایط و موقعیتی به‌دنبال اختلاف های جدید بگردد.

استقبال از دیدگاه‌های مختلف و اطلاعات جدید ذهن آگاهی
فرد ذهن آگاه مداوم در شرایط دریافت اطلاعات جدید است و از دانستی‌های تازه در هر موضوعی استقبال می‌کند. مثلا اگر با همسرتان سر مسائل تکراری بگومگو دارید و هیچ ‌یک حاضر به گذشت نیستید، سخت در اشتباهید! درعوض باید ذهن خود را نسبت به خواسته های یکدیگر باز کنید تا تحولی در رابطه‌تان حاصل شود.
ارجحیت‌دادن مسیر انجام کار بر نتیجه‌
فرد ذهن‌آگاه به قدم‌به‌قدم مسیر توجه دارد و خود را از بابت نتیجه‌ی انجام کار به اضطراب نمی‌اندازد. مثلا به‌ جای اینکه فقط در پی نمره‌ی ۲۰ باشید، درعوض روی خوب یادگرفتن درس تمرکز کنید.
به‌طور خلاصه ذهن آگاهی یعنی نسبت به هر تجربه‌ای حواس‌ جمع باشید.
ذهن آگاهی و روانشناسی
روانشناسی از سال ۱۹۷۰ برنامه های مختلف درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی را برای کمک به افرادی که مشکلات مختلف روانشناختی را تجربه می‌کنند ایجاد کرده است. از آن زمان برای کاهش افسردگی، استرس، اضطراب و در درمان روانشناسی اعتیاد به مواد مخدر از این روش استفاده شده است. برنامه های مبتنی بر روش های ذهن آگاهی در مدارس، بیمارستان ها، زندان ها، مراکز حمایتی و سایر محیط ها استفاده می‌گردد. این برنامه درمانی نتایج معناداری برای عملکرد تحصیلی بهتر، پیری سالم، کمک به کودکان با نیازهای ویژه و مدیریت وزن و سپری کردن سازگارانه تر طول دوره زایمان به همراه داشته است.
مطالعات روانشناسی مزایای این روش را در گروه های مختلف بیمار و همچنین در بزرگسالان و کودکان سالم ثابت کرده است. مطالعات تحقیقاتی رابطه مثبت آن را با سلامت روان نشان داده است. به نظر می‌رسد ذهن آگاهی مزایای درمانی قابل قبولی برای افراد دارای اختلالات روانشناختی از جمله برای کسانی که روان پریشی دارند فراهم می‌کند. مطالعات همچنین نشان می‌دهد که نشخوار فکری و نگرانی افراطی می‌تواند بوسیله مداخلات مبتنی بر ذهن آگاهی کاهش یابد. بعلاوه، این تمرین ها ممکن است یک استراتژی پیشگیرانه برای مشکلات بهداشت روان باشد ( ویلسون و همکاران، 2015).
تیزدل و رنارد در سال 1990 در نظریه ی خود به عنوان سیستم هاي شناختی متعامل، ذهن را داراي وجوه چندگانهاي معرفی کردند که مسئول دریافت و پردازش اطلاعات جدید به صورت هیجانی و شناختی است. این نظریه آسیب پذیري فرد نسبت به افسردگی را همبسته با این میداند که فرد به چه اندازه فقط بر یکی از وجوه ذهن تکیه میکند و سهواً دیگر وجوه را نادیده می‌گیرد. وجوه اصلی ذهن شامل انجام دادن و بودن است. (ملکی و همکاران ،1392).

ذهن آگاهی شیوه ای براي تربیت ذهن و شبیه میکروسکوپ عمل میکند که عمیقترین الگوهاي ذهنی را آشکار می‌سازد؛ هنگامی که ذهن در عمل مورد مشاهده قرار بگیرد احساسات، افکار و هیجانات منفی خود به خود از بین می‌روند (ویلیامز و پنمن، 2018).   
ذهن آگاهی به عنوان روشی براي زندگی، با استفاده از تمرینات مراقبه اي که در زندگی روزانه ادغام می-گردد به اشخاص کمک می‌نماید تا با شرایط های دوگانه ذهن آشنا شوند و به طورآگاهانه از‌ آنها به طور یک ذهن انسجام یافته استفاده کنند. با استفاده از این روش افراد متوجه می‌شوند که‌ آنها تنها فکر نمی-کنند، بلکه میتوانند فکر کردن خود را مشاهده کنند. از طریق مراقبههاي رسمی (نظیر مراقبه یوگاي هوشیارانه مراقبه، تنفس و بدن و مراقبه وارسی بدن)، همچنین مراقبههاي غیررسمی (نظیر قدم زدن، خوردن، دوش گرفتن و... آگاهانه) و فعالیت های عادت شکن اشخاص یاد میگیرند که تمام زندگی را در "اینجا" و "اکنون" حاضر باشند (ویلیامز و پنمن،2018).   

- غلام نژاد، بهار و فضل علی (1401) در تحقیق به بررسی میزان اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی روی امید به زندگی، هراس از مرگ پرداختند، نتایج نشان داد شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی به ترتیب برای متغیر امید به زندگی، هراس از مرگ موثر بود. شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی روی امید به زندگی، هراس از مرگ تاثیر مثبت دارد.