مقاله و مبانی نظری پرخاشگری ,

مقاله و مبانی نظری پرخاشگری

در قالب word و در 12 اسلاید و قابل ویرایش و دارای منابع جدید سال 2024 و 1403

فهرست مطالب

پرخاشگری
تعریف پرخاشگری
انواع پرخاشگری
پرخاشگری جسمانی ( بدنی )
پرخاشگری عاطفی
پرخاشگری جنسی
انواع الگوهای رفتار پرخاشگری بار
نوع پایدار
نوع کم دوام
نوع تأخیری
انواع رفتار پرخاشگرانه
دیدگاه غریزیون
پرخاشگری زیگموند فروید
جامعه ستیزی دیدگاه جان بالبی
نظريه کنراد لورنز
تئوری محرومیت – پرخاشگری دولارد
پرخاشگری از دیدگاه بندورا
نظریه انسانیت زدایی پرخاشگری فشباخ
نظریه انتقال برانگیختگی زیلمن
نظریه درونگرایی - برونگرایی آیزنگ
مدل شرمساری - پرخاشگری تانگنی
نظریهپاسخ ی فردیت زدایی- پرخاشگری فلیپ زیمباردو
دیدگاه انگیزشی
پالایش
منابع

پرخاشگری
پرخاشگری مفهومی گسترده دارد و به سختی می‌توان آن را صرفاً در یک بعد تعریف کرد. برای نمونه اگر تنها مفهوم فیزیکی یا طبیعی پرخاشگری را در نظر داشته باشیم آن را می‌توان نوعی قدرت یا زور تعریف کنیم که با تحمیل خود به سایر پدیده ها، اعم از پدیده های انسانی یا غیر انسانی، حدود قدرت آن پدیده را مشخص می‌کند. در مورد انسان محدود شدن قدرت به معنی محدود شدن میل و اراده و آزادی اوست. پرخاشگری به کار بردن زور جهت کشتن، آسیب رساندن یا بدرفتاری نسبت به دیگران دلالت دارد. پرخاشگری در صورتی که بین دو یا چند نفر روی دهد پرخاشگری « بین فردی » یا اگر بین گروههایی از جامعه مانند گروه های نژادی، مذهبی و سیاسی روی دهد، پرخاشگری « بین گروهی » نامیده می‌شود (عکاف زاده، 1403).
پرخاشگری در حالت بین گروهی ،نهایتاً به معنای مقابله بین افراد است ولی علت رفتار پرخاشگری آمیز افراد به خاطر منافع گروهایشان است که اهمیت بیشتری نسبت به منافع فردی آنها دارد. عموماً، پرخاشگری بین فردی، در حالتی روی می‌دهد که افراد قبل از درگیری، همدیگر را تا حدودی می‌شناسند، اما در حالت پرخاشگری بین گروهی این آشنایی کمتر وجود دارد پرخاشگری، رفتاری است که برای آسیب رساندن به دیگری از کسی سر می‌زند و دامنه آن از تحقیر و توهین، تجاوز و ضرب و جرح تا تخریب اموال و دارایی و قتل گسترده است (سیان، 2024 ).
پرخاشگری مفهوم بسیار پیچیدهپاسخای است. این رفتار از یک سو تحت تأثیر عوامل موقعیتی و روانپاسخشناختی است و از سوی دیگر، عوامل ژنتیک و زیستپاسخشناختی در استقرار و گسترش آن نقش بسیار عمدهپاسخ ای بازی می‌پاسخکنند. از اینپاسخرو، ارائهپاسخی تعریفی دقیق و عینی از این سازه دشوار است. با این وجود بارون و ریچاردسون (1994)، در تعریف پرخاشگری نشان دادند که هدف اینپاسخگونه رفتارها تخریب و آسیبپاسخرسانی به یک موجود زنده و اموال اوست، رفتاری که سبب بروز واکنش پاسخهای دفاعی و اجتنابی از سوی قربانی میپاسخ شود(بهرامی، 1403).
پرخاشگری یکی از اختلالات مهم در روانپاسخشناسی بالینی و روانپاسخپزشکی است. حدود یک سوم تا نیمی از مراجعهپاسخکنندگان به مراکز روانپاسخشناسی و روانپاسخپزشکی، مشکلات پرخاشگری و رفتارهای ضداجتماعی دارند. کودکان مبتلا، بهپاسخشدت در معرض طرد همسالان، عملکرد ضعیف تحصیلی و افزایش تدریجی رفتار پرخاشگرانه ( پترسون، رید و دیشییون، 1992) و همچنین آمادهپاسخی ابتلا به اختلالپاسخهای خلقی، مصرف مواد، بزهکاری و اختلال شخصیت اجتماعی در بزرگسالی هستند (ریبس-اینستا و بندورا، 2024).
پرخاشگری رفتاری است بمنظور آسیب رساندن یا معدوم ساختن کسی با چیزی. در اکثر نقاط جهان پرخاشگری به صورت پرخاشگری و عمل تخریبی علیه افراد و یا اموال جلوه گر می‌شود اما گاهی اوقات به رقابت حمله کلامی، یا جلوه دیگر خصومت به شکل آسیب بدنی مختصر محدود می‌شود. به عبارت دیگر اصطلاح پرخاشگری در مورد انواع رفتاری بکار می‌رود که نتیجه آن انهدام یا تخریب چیزی و آسیب رساندن یا نابود ساختن موجود زندۀ دیگری است. دانشمندان در مورد پرخاشگری جوانان و نوجوانان به تعبیر و تفسیر مختلفی پرداخته اند. از جمله آن را ناشی از استعدادهای موروثی دانسته اند. روی هم رفته چنین به نظر می‌رسد که ما پیش آمادگی یا زمینه برای پرخاشگر بودن زاده می‌شویم. سپس آشکار سازی یا بازداری آن را یاد می‌گیریم (شیخان،1399).
تعریف پرخاشگری
اولین تعریف پرخاشگری از « گلز و استراوس » ( ۱۹۷۹ ) است، دو فردی که سالهای زیادی در زمینه پرخاشگری تحقیق و بررسی کرده اند. از دید این دو محقق، پرخاشگری رفتاری با قصد و نیت آشکار ( یا رفتاری با قصد و نیت پنهان اما قابل درک ) برای وارد کردن آسیب فیزیکی به فرد دیگری است. از ویژگی های مهم این تعریف این است که اولاً : تأکید بر قصد و نیت فرد جهت وارد کردن آسیب به دیگری است اما شدت جراحات مورد نظر نیست و در ثانی، تأکید این تعریف بر پرخاشگری های فیزیکی است و انواع دیگری را شامل نمی‌شود (گلدشتاین، 2024).
فرهنگ حقوقی، پرخاشگری را « استفاده نابجا، غیر قانونی و تعرض آمیز از قدرت تعریف می‌کند. یک نوع آن اجبار غیر قانونی است که علیه آزادیها و حقوق عمومی به کار برده می‌شود و در ارتباط با جرایم پرخاشگری آمیز به جرایمی اشاره دارد که جنبه فیزیکی یا جسمی بی نهایت شدیدی دارند و ساختار مجرمانه بودن این عمل نیز روشن و آشکار است از این گونه اعمال می‌توان به قتل عمد، تجاوز به عنف، کتک زدن و … اشاره کرده » (هوشمند، 1399).
پرخاشگری رفتاری است که در آن یک نفر با عمل یا کلام به فرد دیگری حمله می‌کند و او را مورد آزاد و اذیت جسمانی یا روانی قرار می‌دهد. آنچه در انجام پرخاشگری بسیار آزار دهنده است تحقیری است که نسبت به فرد مقابل صورت می‌گیرد. رفتار پرخاشگرانه را پرخاشگری و کلام پرخاشگرانه را پرخاشگری می‌گویند. اعمال پرخاشگری به دو شیوه جسمانی و کلامی است و علت و هدف هر دو یک موضوع است ( جکسون، 2024).
گلاسر (1979) معتقد است پرخاشگری در بردارندۀ عام جرم ( پرخاشگری ) و قربانی است و بنابراین ممکن است به عنوان یک پاسخ جسمانی با قصد آسیب رساندن جسمانی به شخص دیگری تعریف شود در تعاریف دیگر آمده است : پرخاشگری، هر گونه تهاجم فیزیکی علیه هستی انسان که با انگیزه وارد کردن آسیب، رنج یا لطمه زدن همراه باشد. پرخاشگری می‌تواند بیانی خود جوش از نوع تنفر، اضطراب و نگرانی باشد و لزومی ندارد که در همان لحظه اوج احساسات و شور و هیجانها تحقق یابد، زیرا خشم، ترس، نگرانی، اضطراب و … را می‌توان برای مدت زیادی مخفی نگه داشت. با عبارت دیگر پرخاشگری پس از فروکش کردن احساسها برانگیخته شده و برای دست یابی به نوعی رضایت و انبساط خاطر هر چند موقتی و لحظه ای و صرفاً برای ابراز حالتهای درونی رخ می‌دهد. پرخاشگری در اینجا یک شیوه نگریستن به وضعیت موجود و راهی برای حل و فصل معضلات است ( ).
انواع پرخاشگری
دانشمندان برای اینکه بتوانند پدیده پرخاشگری را بهتر بررسی کنند آن را به ابعاد گوناگونی تقسیم کرده و دسته بندی های مختلفی از آن ارائه داده اند(غفاز زاده نمازی، 1403). در یک تقسیم بندی پرخاشگری را به انواع زیر تقسیم بندی نمود:
پرخاشگری جسمانی ( بدنی )
پرخاشگری جسمانی در کل شامل هر عمل عمدی که نتیجه آن صدمه رساندن به جسم فرد است است. پرخاشگری جسمانی شامل صدمه وارد کردن به فرد از طریق ضربه زدن، بریدن، لگد زدن، سیلی زدن و موارد مشابه است. همچنین این صدمات می‌تواند در نتیجه استفاده از اشیایی نظیر کمر بند، ترکه، چوب و چماق به وجود آید.

منابع
بهرامی، فاطمه(۱۴۰۳).تاثیر آموزش هوش معنوی بر پرخاشگری و سلامت روان مادران دارای فرزند معلول. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سیرجان.
شیخان، هانیه(۱۳۹۹).آشنایی با تکنیک‌های درمان روانشناختی پرخاشگری. انتشارات اروانه
عکاف زاده، غلامرضا(۱۴۰۳).اثربخشی مداخله قصه درمانی بر تکانشگری و کنترل خشم دانش آموزان مبتلا به اختلال رفتاری برون نمود. پایان نامه کارشناسی ارشد مشاوره مدرسه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تیران.
غفار زاده نمازی، رضا، (۱۴۰۳). پیش بینی پرخاشگری در نوجوانان بر اساس کیفیت روابط بین فردی و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان .پایان نامه کارشناسی ارشد روان­شناسی عمومی، دانشگاه خوارزمی

Siann, G. (2024). Accounting for aggression: Perspectives on aggression and violence. Taylor & Francis.‏
Ribes-Inesta, E., & Bandura, A. (Eds.). (2024). Analysis of delinquency and aggression. Taylor & Francis.‏
Goldstein, J. H. (Ed.). (2024). Reporting science: The case of aggression. Taylor & Francis.‏
Jackson, L. (2024). Aggression and its Interpretation. Taylor & Francis.‏
van der Walt, J. (2024). Unlocking the nature of human aggression: A psychoanalytic and neuroscientific approach by Adrian Perkel.‏
Bussaja, J. (2024). Agitating Aggression: The Affliction of Antiracism. Available at SSRN 4745550.‏