مقاله و مبانی نظری و پیشینه تحقیق اشتیاق تحصیلی ,

مقاله و مبانی نظری و پیشینه تحقیق اشتیاق تحصیلی

در قالب word و در 22 صفحه و قابل ویرایش و دارای منابع جدید سال 1403 و 2024

فهرست مطالب

اشتیاق تحصیلی
اشتیاق شناختی
اشتیاق عاطفی
اشتیاق رفتاری
اطاعت و تسلیم در برابر اشتیاق تحصیلی
عوامل مؤثر بر اشتیاق تحصیلی
اشتیاق مدرسه
اشتیاق آموزشی
اشتیاق دانش آموزی
مدل های اشتیاق تحصیلی
مدل تینتو
مدل فین
مدل نیسترند و گاموران
مدل فردریکز، بلومنفلد و پاریس
مدل گلان ویل و ویلد هاجن
مدل آپلتون، کریستتون و فارلانگ
مدل وانگ و هلوکامب
پیشینه تحقیق
منابع

اشتیاق تحصیلی
یکی از مفاهیم اساسی در آموزش و پرورش کودکان و نوجوانان مفهوم اشتیاق تحصیلی است اشتیاق تحصیلی از نظر لغوی به معنای میل و آرزوی چیزی را داشتن یا اینکه علاقه زیادی داشتن به امور و جنبه های یک کاری را گویند (حسین مردی،1401). که معمولا در مقابل بی میلی و بی رغبتی تعریف می‌شود اشتیاق تحصیلی به عنوان یک احساس تعلق و گرایش فرد به مشارکت در فعالیت های کلاسی، از نتایج مهم مدرسه در کنار موفقیت های آموزشگاهی است. اشتیاق تحصیلی می‌تواند شامل مشارکت در فعالیت های فوق برنامه مانند ورزش، موسیقی، تئاتر و کار جمعی که به وسیله مدرسه سازمان داده می‌شود باشد. اشتیاق تحصیلی همچنین مشارکت در امر یادگیری وظایف آموزشگاهی است(فانی،1401).
اشتیاق تحصیلی مفهومی است که برای اولین بار جهت درک و تبیین افت و شکست تحصیلی مطرح گردید و به عنوان پایه و اساسی برای تلاش های اصلاح گرایانه در حوزه تعلیم و تربیت مدنظر قرار گرفت (مایورانا،سسیزمدی،کریستالدی و راییدسیل ،2024). پژوهش فین(1993) نشان میدهد که اگر بتوان دانش آموزان را هر چه بیشتر درگیر مسائل تحصیلی و تکلیف یادگیری کرد بیشتر می‌توان به موفقیت علمی آنان امیدوار بود. از نظر مفهومی اشتیاق دانش آموزی هم رفتار دانش آموزان در مدرسه و هم دل بستگی های هیجانی یا روان شناختی آنان نسبت به مدرسه را شامل می‌شود. اشتیاق مدرسه می‌تواند به رفتار یا احساسات دانش آموزان نسبت به موضوع های کلاس درس، مقررات مدرسه، معلمان و همسالان اشاره داشته باشد(جعفری،1400). مفهوم اشتیاق تحصیلی به کیفیت تلاشی که دانش آموزان صرف فعالیت های هدفمند آموزشی می‌کنند تا به صورت مستقیم به نتایج مطلوب دست یابند، اشاره دارد. به عبارت دیگر اشتیاق تحصیلی نوعی سرمایه گذاری روان شناختی و تلاش مستقیم برای یادگیری، فهمیدن و تسلط در دانش، مهارت ها و هنرهایی است که فعالیت های تحصیلی را ارتقاء می‌دهد(فانی، 1401).

-اشتیاق عاطفی
اشتیاق انگیزشی شامل سه مؤلفه احساس، ارزش و عاطفه است برای مثال مؤلفه ارزش تکلیف باورهای دانش آموزان را در این مورد منعکس می‌کند که چرا مواد و مهارت هایی که یاد می‌گیرند مفید و جذاب اند( ولترز و روزنتال، ۲۰۰۰؛ به نقل از پرهیز، ۱۳۹۴) معلمان معمولا می‌خواهند مقداری علاقه شخصی به تکالیف نشان دهند و فکر کنند که آنها برای یادگیری مهم و ارزشمند هستند. معلمان می‌خواهند که دانش آموزان هنگام یادگیری تجارب عاطفی و هیجانی مثبتی داشته باشند و از هیجان های منفی مانند اضطراب خودداری کنند (پرهیز، ۱۳۹۴). از بین مؤلفه های سه گانه اشتیاق تحصیلی اشتیاق شناختی با ۲۴ درصد بیشترین و اشتیاق رفتاری با ۲۱ درصد کمترین تأثیر را بر موفقیت تحصیلی دارند (فارسیمدان، 1401).
طبق نظریه انتظار ارزش هر چه فراگیر بیشتر انتظار داشته باشد یک تکلیف را به خوبی انجام دهد آن تکلیف را با ارزش تر بداند عملکرد او در آن تکلیف بهتر می‌شود (ویگفیلد و اکلز، ۲۰۰۰ ؛به نقل از فارسیمدان، 1401) و این موضوع تلاش، پایداری و پشتکار او را برای انجام تکالیف درسی و این که چه تکالیفی را انتخاب کند تحت تأثیر قرار می‌دهد. علایق شخصی، اهداف تبحری، ارزش تکلیف و خودکارآمدی همگی مربوط به مؤلفه ارزشی در این نظریه هستند (حسین مردی، 1401). ارزش تکلیف نیز اشاره به باورهای فرد در مورد میزان اهمیت انجام یک تکلیف خاص به صورت مطلوب دارد (ویگفیلد و اکلز،2000 ؛به نقل از حسین مردی، 1401). به طور کلی ارزش تکلیف به صورت شوق برای مشارکت در فعالیت های تحصیلی تعریف می‌شود و سازه ای است که از چهار مؤلفه اهمیت با ارزش دستاورد، ارزش درونی، فایده یا ارزش بهره و ارزش هزینه تشکیل شده است؛ و اهمیت با ارزش دستاورد به معنای اهمیت دادن به انجام خوب و مطلوب یک تکلیف خاص است و شبیه به انگیزش درونی است. ارزش بهره یا فایده به معنای این است که یک تکلیف خاص تا چه حدی به فرد برای دستیابی به اهداف و برنامه های آینده اش کمک می‌کند و ارزش هزینه نیز به چیزی اشاره دارد که یک فرد باید از دست بدهد تا یک تکلیف خاص را انجام دهد و همچنین به معنای میزان تلاشی است که یک فرد برای انجام مطلوب یک تکلیف نیاز دارد (مایورانا و همکاران، 2024).

پیشینه پژوهش
پژوهش های داخلی
تقی زاده، مظاهری و مختاری (۱۴۰۲) پژوهشی تحت عنوان بررسی اثر بخشی آموزش یادگیری سازگار با مغز بر ابعاداشتیاق تحصیلی (رفتاری، عاطفی، شناختی )دانش آموزان پسر متوسطه انجام دادند. پژوهش حاضر از نوع پژوهش های کاربردی و نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل بود.جامعه آماری این پژوهش تمامی دانش آموزان پسر مقطع متوسطه اول شهر فلاورجان در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۲ است. نمونه مورد مطالعه ۳۰ نفر از دانش آموزان پسر مقطع متوسطه اول بوده که بر اساس ملاک های شمول و به شیوه خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. بر اساس ملاک های ورود ۳۰ دانش آموز که در پرسشنامه اشتیاق تحصیلی (فردریکز و همکاران،۲۰۰۴)نمره خط برش ۷۵ را دریافت کردند انتخاب شدند وبه صورت تصادفی در دو گروه (15 نفری آزمایش و کنترل ) گمارده شدند. پس از آن شرکت کنندگان در مرحله پیش آزمون به پرسش نامه اشتیاق تحصیلی پاسخ دادند. سپس گروه آزمایش آموزش یادگیری سازگار با مغز و به تعداد ۸ جلسه ۵۰ دقیقه ای یکبار در هفته دریافت کردند و گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکرد. پس از آن در مرحله پس آزمون به پرسش نامه های مذکور پاسخ می‌دهند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و برای مقایسه میانگین ها از آزمون تعقیبی بونفرونی و ال اس دی استفاده شد. نتایج نشان داد که تفاوت معناداری بین نمرات اشتیاق تحصیلی ابعاد اشتیاق تحصیلی دانش آموزان گروه های آزمایش و گواه در دو سطح پیش آزمون و پس آزمون وجود دارد.

پژوهش های خارجی
طشتوش، آل علی، وردت، الشرایفین و طوبت (۲۰۲۳) پژوهشی تحت عنوان بررسی تأثیر آموزش مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) بر اشتیاق تحصیلی دانش‌آموزان دختر پایه یازدهم در رشته ریاضی انجام دادند. این مطالعه در یک مدرسه متوسطه در امارات متحده عربی طی نیمسال اول 2020-2021 با استفاده از روش شناسی نیمه تجربی انجام شد. مدرسه ای با امکانات لازم برای آموزش مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات انتخاب شد و دو کلاس به طور تصادفی به عنوان گروه گواه و آزمایش قرار گرفتند. این مطالعه از پرسشنامه شوق تحصیلی ریاضیات (MAE) استفاده کرد که شامل سه خرده مقیاس شناختی، رفتاری و عاطفی بود. یافته‌های این مطالعه نشان داد که روش آموزش مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات در مقایسه با روش‌های آموزشی سنتی تأثیر معناداری بر MAE دانش‌آموزان برای خرده مقیاس‌های شناختی و رفتاری دارد. با این حال، هیچ تاثیر قابل توجهی بر خرده مقیاس هیجانی مشاهده نشد.