مقاله و مبانی نظری صنعت گردشگری ,

فصل دوم ادبیات نظری و پیشینه تحقیق صنعت گردشگری

در قالب WORD ودر 90 صفحه و قابل ویرایش

فهرست مطالب

2-1) مقدمه    17
2-2) تعریف گردشگری    19
2-3) انواع گردشگری    20
2-3-1) اکوتوریسم    21
2-3-2) گردشگری فرهنگی    21
2-3-3) گردشگری تجاری    22
2-3-4) سفر به روستاها    22
2-3-5) گردشگری مذهبی و زیارتی    23
2-3-6) سفرهای حادثه جویی    23
2-3-7) گردشگری سلامت    24
2-3-8) گردشگری ورزشی    24
2-4) تاریخچه گردشگری در جهان    25
2-6) معرفی استان گیلان    31
2-6-1) سابقه تاریخی    31
2-6-2) گیلانگردی یا گردشگری در استان گیلان    32
2-6-3) جاذبههای گردشگری گیلان    35
2-6-3-1) تنوع جاذبههاي گردشگري در گيلان    35
2-7) گردشگری و اهمیت آن    40
2-8) عناصر صنعت گردشگری    41
2-9) مزایای ناشی از صنعت گردشگری    43
2-10) اقتصاد و گردشگری    44
2-10-1) تغییر اقتصادی    46
2-10-1-1) اشتغال    46
2-10-1-2) درآمدزایی    47
2-10-1-3) احیا و تنوع اقتصادی    48
2-10-2) اثرات اقتصادی توسعه گردشگری    49
2-11) عوامل و محرکهاي تأثيرگذار در رفتار گردشگران    50
2-12) ویژگی‌های جمعیت شناختی و ارتباط آنها با نیات رفتاری، رضایت مشتری، کیفیت خدمات، ارزش درک شده و تصویر    55
2-13) واکنشهای رفتاری    56
2-13-1) قصد بازدید مجدد    62
2-13-2) توصیه به دیگران    63
2-14) ویژگیهای مقصد گردشگری    64
2-15) کیفیت خدمات درک شده    67
2-16) ارزش درک شده    71
2-17) رضایت    74
2-18) ارتباط بین سازه‌های مربوط به نیات رفتاری    80
2-18-1) ارتباط بین نیات رفتاری، رضایت مشتری، کیفیت خدمات و ارزش درک شده    80
2-18-2) ارتباط بین کیفیت خدمات و رضایت مشتری    81
2-18-3) ارتباط بین ارزش درک شده، کیفیت خدمات و رضایت مشتری    82
2-18-4) ارتباط بین تصویر، کیفیت خدمات و رضایت مشتری    83
2-18-5) ارتباط بین تصویر و نیات رفتاری    83
2-19) پیشینه    84

منابع

-1) مقدمه
امروزه گردشگری به عنوان یکی از بزرگترین بخش‌های اقتصادی در سطح بین‌المللی مورد توجه همگان است. در سال 2009 حدود 880 میلیون بازدیدکننده در سطوح بین‌المللی به فعالیت‌های گردشگری و سفر پرداخته‌اند (صالحی و حسن پور،1391،ص 11). امروزه سفر و توریسم به صورت یک صنعت جهانی در آمده است و به عنوان یکی از صنایعی که به سرعت در حال رشد است در نظر گرفته می‌شود. این صنعت از نظر اشتغال در جایگاه بالایی در دنیا قرار دارد (ریج و پری،2000،ص1290). بر این اساس برخی مدعی هستند که از هر 14 شاغل 1 نفر و حدود 12% از تولید ناخالص جهانی مربوط به فعالیتهای گردشگری است. با افزایش درآمدهای قابل تصرف افراد، ارتقای استانداردهای زندگی، کاهش موانع مسافرت و آسایش و امنیت بیشتر سفرها، در عین کاهش هزینه‌ها، انتظار می‌رود سهم گردشگری در اقتصاد جهانی و همچنین تعداد گردشگران افزایش چشمگیری یابد (صالحی و حسن پور،1391،ص 11).
گردشگری در وهله اول فعالیتی انسانی است که مسافرت از یک مبدا به یک مقصد، برای تفریح یا تجارت است. این مفهوم دربرگیرنده فرآیندهای تبادلات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی است. این عناصر به شدت درگیر شبکه‌ای از فعالیت‌ها شده‌اند که ما آنها را تحت عناوین مسافرت و گردشگری به کار می‌بریم. به علاوه نویسندگان، اغلب گردشگری را به عنوان یک ماتریس مبدا – مقصد بیان می‌کنند. برای مثال پیرس با اشاره به مدل چندگانه مبدا – مقصد ارائه شده توسط تورت اینچنین بیان می‌دارد :
گردشگری یک فعالیت چند جانبه و از لحاظ جغرافیایی، پیچیده بوده و نتیجه خدمات مختلفی است که در مراحل گوناگون، از مبدا تا مقصد درخواست و عرضه می‌شود. به علاوه احتمالا در هر کشور یا منطقه تعدادی مبدا یا مقصد وجود دارد که بیشتر آنها دارای دو وظیفه مولد (مبدا) و پذیرش (مقصد) می‌باشند. در مورد این پدیده، افراد معدودی به توضیحات جامعی در این رابطه پرداخته اند. کریپندورف (1987) در اثر مهم خود که "سیاحتگران روزهای تعطیل " نام دارد، عوامل متعددی را بر می‌شمارد، از جمله اینکه چرا گردشگری به عنوان یک فعالیت در جامعه در حال افزایش است. وی تحقیقاتی در مورد تغییر ارزش‌ها بر مسافرت انجام می‌دهد که نشان می‌دهد، به عنوان مثال مردم تمایل دارند برای دور شدن و فرار از مناطق شلوغ به اطراف نواحی شهری بروند. وی همچنین عوامل کششی را که باعث تشویق بازدیدکنندگان به مسافرت می‌شوند، مورد بررسی قرار می‌دهد. اکثر مطالعات بر این اساس تنظیم می‌شوند، که همواره رابطه همزیستی بین نواحی مبدا و مقصدها را توضیح دهند. ماهیت بازاریابی و گردشگری این است: "جذب بازدیدکنندگان بالقوه از نواحی مبدا به سوی مقصد". هر ناحیه تا حدودی دارای پتانسیل گردشگری است، و این امر فقط زمانی میسر است که برای خوش‌آمدگویی به دوستان و بستگان و یا در نتیجه فعالیت‌های تجاری یا اجتماعی انجام پذیرد. هرچند برخی نواحی دارای مراجعات قابل ملاحظه‌ای می‌باشند که آنها را مقصدهای اصلی برای شماری از مناطق مولد گردشگری می‌نماید. یکی از مثال‌های کلاسیک، جزایر قناری است که در تمام طول سال برای ساکنین مناطق مبدا شهری و سردسیر اروپای شمالی دارای جذابیت است. در این مثال، مسیر عبور و گذر، یک پرواز چهار الی پنج ساعته است (لومسدن،1387،صص2-1)
کشورهای پیشرو در این بعد از فعالیت‌های اقتصادی، سالانه سهم عمده‌ای از درآمدهای ناشی از ورود گردشگران را به خود اختصاص می‌دهند. در واقع نه تنها گردشگری بزرگترین صنعت دنیاست بلکه روز به روز نیز در حال رشد است؛ به گونه‌ای که سازمان جهانی گردشگری پیش‌بینی می‌کند که در سال 2020 تعداد گردشگران به 5/1 میلیارد نفر خواهد رسید (امین بیدختی و نظری،1388،ص50). کشورهای در حال توسعه جهان به علت استفاده از توریسم به عنوان راهی برای تکمیل تولید و بازده اقتصادی بطور ویژه‌ای شهرت دارند. موردهای اخیر شامل تایلند و اندونزی می‌شود. دو منطقه‌ای که از برنامه‌ریزی توریسم استفاده می‌کنند جزایر کارائیب و آفریقا هستند (اکلس ،1995،ص20).
این صنعت از جمله صنایع پر درآمد و در عین حال سالم و پاک برای اقتصاد هر کشور محسوب می‌گردد. رونق این صنعت بیانگر ثبات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، امنیتی، فرهنگی و علمی کشورهای جهان است. به بیان دیگر صنعت گردشگری با برخورداری از امتیازات منحصر به فرد، همزمان چندین هدف را در فضای ملی یک کشور تامین می‌نماید، در حالیکه صنایع دیگر هرکدام به تنهایی تامین‌کننده بخشی از اهداف موردنظر هستند؛ بنابراین پرداختن و توجه به آن از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای در معادلات ملی و بین‌المللی برخوردار است. از آنجائیکه کشور ایران از زمینه‌های وسیعی در زمینه گردشگری برخوردار است، شناخت ابعاد گسترده آن با برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح به عنوان یک سیاست همیشگی در برنامه‌های کلان کشور باید دنبال شود (کاظمی و همکاران، 1389،ص 94).
یکی از مهمترین و چالش برانگیزترین مسائلی که بر سفر و صنعت گردشگری تاثیر می‌گذارد فهمیدن این است که توریست‌ها از چه منطقه‌ای هستند و الگوهای سفرشان به چه صورت است. واضح است که یک سفر و توریسم موفق نه تنها باید درک کند که مشتری‌ها چه کسانی هستند و چگونه رفتار می‌کنند، بلکه باید سرویس‌ها و خدمات را هم بشناسد و بداند چگونه آنها را به بازار عرضه کند (هو ،1996،ص35)
امروزه بسیاری از کارشناسان معتقدند موفقیت گردشگری در پایداری اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی خلاصه می‌شود. برای رسیدن به پایداری، مقاصد باید با دقت برنامه‌ریزی و مدیریت شده و عوامل و عناصر مختلفی مورد توجه قرار گیرد. تجربه نشان می‌دهد، مقاصدی که در حفاظت و نگهداری از منابع خود ناموفق بوده‌اند و نتوانسته‌اند تجربیات موفقی را برای گردشگران ایجاد نمایند، از سوی بازار مورد چشم‌پوشی و بی‌توجهی قرار گرفته‌اند. موفقیت گردشگری در گرو پایداری و پایداری نیز در گرو مدیریت و برنامه‌ریزی دقیق است (صالحی و حسن پور،1391،ص 12).

2-2) تعریف گردشگری
واژه Tourism از دو بخش ترکیب شده است: "Tour" به معناي سفر، گشت، مسافرت، سیاحت و "ism"، پسوندي است که اشاره به مکتب یا اندیشه‌اي فلسفی، مذهبی، سیاسی، ادبی و غیره دارد (لطفی خاچکی،1387،ص 180).
واژه توريسم نخستين بار در سال 1811، در مجله‌اي انگليسي به نام مجله ورزشی بکار برده شد. در آن زمان اين لغت به معناي مسافرت به منظور تماشاي آثار تاريخي و بازديد از مناظر طبيعي براي کسب لذت به کار مي‌رفت. از آن زمان تاکنون معاني وتعاريف متعددي از طريق صاحب‌نظران ارائه شده است. در اين جا به ارائه تعريف گردشگري که از طرف سازمان ملل، بر اساس پيشنهاد کنفرانس بين‌المللي ترانسپورت و گردشگري آن سازمان در رم، به تصويب رسيده مي‌پردازيم:
«گردشگر کسي است که به منظور تفريح، بازديد از نقاط ديدني، معالجه، تجارت، ورزش يا زيارت، به جايي غير از مکاني که در آن اقامت دارد سفر مي‌کند، مشروط براين که حداقل مدت اقامت او از 24 ساعت کمتر و از شش ماه بيشتر نباشد». گردشگري عبارت است از گذران اختياري مدتي از اوقات فراغت خود در مکاني غير از محل سکونت دائمي به قصد بهره‌برداري از لذت‌هاي گردشگري (صیدایی و هدایتی‌مقدم، 1389، صص 100-99).
چندین دهه به طول انجامیده است تا دولت‌ها به این توافق دست یابند که کدام دسته از مسافران یا بازدید‌کنندگان باید در تعریف گردشگری گنجانیده شوند. با این حال، هنوز مسئله اعتبار آمارهای تطبیقی وجود دارد، چرا که دولت‌ها به دلایل یکسان و روشی مشابه به جمع‌آوری آمار نمی‌پردازند. از تمامي تعاريفي که در زمينه گردشگري توسط افرادي نظير برکارت و مدليک  يا ميدلتون ارائه شده، تعريف ميل و موريسون، جامع‌ترين و کامل‌ترين مي‌باشد( لومسدن؛1387،صص 43-3). در این تعریف به فعالیت‌هاي پیش و پس از مسافرت، همانند فعالیت‌هایی که در مقصد انجام می‌شود، اهمیت داده شده است (لطفی خاچکی،1387،ص 180). مفاهيمي که براي بازارياب گردشگر در درک و فهم فرآيند کلي وجود دارد، بنيادي‌تر و اساسي‌تر از يک تمرکز ساده بر سفر سياحتي و مقصد مي‌باشد( لومسدن؛1387،صص 43-3).