مقاله و مبانی نظری تجهیز منابع بانکی ,

مبانی نظری و پیشینه پژوهش مفاهیم تجهیز منابع بانکی

در قالب word ودر 45 صفحه وقابل ویرایش

1- مقدمه9
2-2- نگاهی به اقلام اصلی ترازنامه بانک ها در ایران10
2-3- بررسی روش های تجهيز و تخصيص منابع در نظام بانکي.13
2-3-1- روش های تجهیز منابع13
2-3-1-1- تجهیز منابع در بانکداری سنتی ..13
2-3-1-2- تجهیز منابع در بانکداری اسلامی14
2-3-2- روش های تخصیص منابع16
2-3-2-1- عقود مشارکتی..16
2-3-2-2- عقود مبادله ای..16
2-3-3-3- سایر عقود16
2-4- عوامل مؤثر بر جذب منابع..17
2-4-1- عوامل مؤثر برون سازمانی.17
2-4-2- عوامل درون سازمانی..18
2-5- بررسی عوامل درون سازمانی مؤثر بر جذب منابع در بانک رفاه 19
2-5-1- عوامل خدماتی19
2-6-2- عوامل مالی..23
2-5-3- عوامل ارتباطی و انسانی.. 27
2-5-4- عوامل و شرایط فیزیکی31
2-5-5- عوامل وابستگی سازمانی..34
2-6- پیشینة تحقیق ..37
2-6-1- مطالعات داخلی.37
2-6-2- مطالعات خارجی..41
2-7- خلاصه و جمع بندی44

منابع

2-1- مقدمه
نظام بانکی دولتی ایران به عنوان مراکز مالی که اکثریت مردم با آنها سر و کار دارند، امروزه با چالش های  بی شماری مواجه هستند. حضور بانک های خصوصی، ظهور بحران های مالی در سرتاسر جهان، زمزمه فعالیت بانک های خارجی و همچنین پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی، نیاز به تغییر نگرش در نحوه ارائه جذب منابع را به یک الزام تبدیل نموده است. الزامی که خود نیازمند راهبردهای متنوعی است تا بتوان به وسیله آنها بر چالش های مذکور فائق آمد.
      موارد بالا منشاء پیدایش راهبردهایی است که بانک های بزرگ و کوچک اما پیشرو در سرتاسر جهان را به تکاپو انداخته تا در جهت جذب منابع گام بردارند(رسول اف،1384).
بنابراین در این فصل ابتدا به توضیح مختصری از منابع سیستم بانکی، انواع تقسیم بندی سپرده های بانکی، تجهيز و تخصيص منابع مالي در نظام بانکي و عوامل تعیین کننده درون سازمانی و برون سازمانی در نظام بانکي می‌پردازیم و در ادامه مفصلاً به توضیح و تشریح عوامل مؤثر برجذب منابع درشعب بانک رفاه شهر اصفهان می‌پردازیم.
2-2- نگاهی به اقلام اصلی ترازنامه بانک ها در ایران
برای درک بهتر چگونگی فعالیت بانک ها، لازم است ابتدا با ترازنامه بانک و مجموع دارایی ها و بدهی های آن آشنا شویم. در طرف بدهی ها لیستی از منابع وجوه بانک و در طرف دارایی ها لیستی از مصارف این وجوه آورده شده است.

جدول(1-1)ترازنامه بانک های کشور
دارایی ها(مصارف)    بدهی ها(منابع)
دارایی های خارجی
اسکناس و مسکوک
سپرده نزد بانک مرکزی:
ذخیره قانونی
ذخیره اضافی
خالص بدهی بخش دولتی
بدهی بخش غیر دولتی
خالص سایر دارایی ها    سپرده های بخش غیردولتی:
سپرده دیداری
سپرده پس انداز
سپرده مدت دار
بدهی به بانک مرکزی
وام دریافتی از خارج
حساب سرمایه

2-2-1- بدهی ها
منابع مالی سیستم بانکی کشور(بدهی های بانک) از مجموع سپرده های بخش غیردولتی که خود شامل سپرده دیداری، سپرده پس انداز، سپرده مدت دار و بدهی به بانک مرکزی، وام دریافتی از خارج و حساب سرمایه تشکیل شده است. بدهی های بانک بیانگر تعهد بانک در قبال دریافت وجوهی است که در واقع منابع مالی بانک محسوب می‌شوند و در واقع منابع مالی بانک محسوب می‌شوند(احمدی و صفر زاده،1384).

الف-سپرده های بخش غیردولتی:
این سپرده ها مهم ترین جزء طرف بدهی های ترازنامه محسوب می‌شوند. چرا که از عمده ترین منابع تأمین وجوه بانک برای اعطای اعتبارات است. سپرده های بخش غیردولتی سه دسته اند:
الف1-سپرده دیداری(جاری): برداشت از حساب سپرده دیداری یا جاری با چک قابل انجام است و محدودیت زمانی برای برداشت از حساب وجوه ندارد. به این معنی که بانک به محض رویت چک موظف به پرداخت مبلغ آن است. به سپرده های دیداری سودی تعلق نمی‌گیرد.
الف2-سپرده پس انداز(قرض الحسنه): به این نوع سپرده سودی تعلق نمی‌گیرد، اما برخلاف حساب جاری امکان برداشت از حساب به وسیله چک وجود ندارد. هرگونه افزایش سپرده، دریافت و برداشت از حساب در دفترچه ای که در اختیار سپرده گذار است، ثبت می‌شود.
الف3-سپرده مدت دار: سپرده مدت دار دارای سر رسید مشخص بین چند ماه تا چند سال است. نرخ سودی که به این سپرده ها تعلق میزان از طرف بانک معین می‌گردد.
ب-بدهی به بانک مرکزی
گاهی اوقات ذخایر بانک ها برای اعتبار کافی نیست و آنها مجبور به استقراض از بانک مرکزی برای تأمین وجوه مورد نیاز خود هستند. این بخش از بدهی های ترازنامه، در واقع نمایانگر یکی دیگر از منابع وجوه  بانک های تجاری است.
ج-وام دریافتی از خارج
این جزء از بدهی ها مانند بدهی به بانک مرکزی، راهی برای تأمین وجوه مورد نیاز برای اعطای اعتبارات و تسهیلات است.
د-حساب سرمایه
حساب سرمایه شامل سهام بانک، سودهای توزیع نشده و انواع دیگری از ذخایر سرمایه ای است. سرمایه بانک ها از محل فروش سهام تأمین می‌گردد. اگر سرمایه بانک از محل فروش سهام در بازار تأمین گردد در این صورت بانک خصوصی و اگر سرمایه توسط دولت تأمین گردد بانک دولتی و چنانچه خریدار سهام دولت و بخش خصوصی باشد در این صورت بانک نیمه دولتی خواهد بود.
      بانک ها می‌توانند از طریق سود توزیع نشده نیز سرمایه خود را افزایش دهند. اندوخته بانک آن مقدار سودی است که بین سهامداران توزیع نمی‌شود و به حساب اندوخته بانک انتقال می‌یابد. طبق قوانین پولی و بانکی کشورها در تأسیس بانک حداقلی برای سرمایه تعیین می‌گردد که بدین منظور بانک می‌تواند محل کار و سایر لوازم مورد نیاز خود را تهیه نماید(احمدی و صفر زاده،1384).

2-2-2- دارایی ها
دارایی های بانک در واقع نشان دهنده نحوه مصرف وجوهی است که بانک در اختیار دارد. اجزای دارایی به این شرح است:
الف)دارایی های خارجی

بانک ها علاوه بر عملیات بانکی مانند اعطای اعتبار و در اختیار گذاشتن تسهیلات، اقدام به خرید و فروش ارز نیز می‌نمایند. این امر که به منظور کسب سود انجام می‌شود، بخشی از دارایی های بانک را تشکیل  می‌دهد.
ب)اسکناس و مسکوک
بانک ها برای تأمین نقدینگی لازم جهت پرداخت به مشتریان خود همواره بخشی از دارایی هایشان را به صورت اسکناس و مسکوک در صندوق بانک ذخیره می‌نمایند.
ج)سپرده نزد بانک مرکزی:
همه بانک ها مقداری از دارایی های خود را به صورت ذخیره نزد بانک مرکزی می‌سپارند. این سپرده ها به دو دسته اند:
ج 1)ذخیره قانونی: طبق قانون، تمامی بانک ها موظفند درصدی از سپرده های خود را نزد بانک مرکزی قرار دهند. این درصد که توسط بانک مرکزی تعیین می‌شود به منظور جلوگیری از خلق بی رویه اعتبار در نظر گرفته شده است.
ج 2)ذخیره اضافی: بانک ها مازاد سپرده های خود را که صرف اعطای وام نشده است، نزد بانک مرکزی        می‌سپارند که به آن ذخیره اضافی می‌گویند.
د)خالص بدهی بخش دولتی
بانک ها تنها به بخش غیردولتی اعتبار اعطا نمی‌کنند. بلکه بخش دولتی نیز از مشتریان بانک ها برای دریافت اعتبار محسوب می‌شود. اعطای این اعتبارات از دو طریق صورت می‌گیرد، یکی خرید اوراق قرضه دولتی توسط بانک ها و دیگری پرداخت وام به شرکت های دولتی است.
ه)بدهی بخش غیر دولتی
یکی از مهم ترین منابع کسب سود برای بانک ها اعطای وام و اعتبار به افراد یا شرکت هاست. این اعتبارات نیز مانند بدهی های بخش دولتی جزء دارایی های بانک محسوب می‌شوند، اما به دلیل اینکه تا زمان سر رسید وام امکان نقد کردن آن وجود ندارد، از درجه نقدینگی کمی برخوردارند.
ی)خالص سایر دارایی ها
سرمایه های فیزیکی نظیر ساختمان ها و وسایل بانک ها در این جزء ترازنامه قرار می‌گیرند. خالص سایر دارایی ها با کسر کردن سایر بدهی ها که در سمت چپ ترازنامه قرار می‌گیرد از سایر دارایی ها که در سمت راست ترازنامه قرار می‌گیرد، به دست آمده است(احمدی و صفر زاده،1384).

2-3- بررسی روش های تجهيز و تخصيص منابع در نظام بانکي
نظام پولي و مالي کشور نقش کليدي در ثبات و کارآيي محيط اقتصادي، حفظ ثبات سطح عمومي قيمت‌ها، پشتيباني امور توليدي و تسهيل رشد و توسعه اقتصادي کشور دارد؛ به طوري که کارآيي و ثبات نظام پولي و مالي، مقوم و پشتيبان کارآيي بخش واقعي اقتصاد بوده و بر‌خلاف آن بي‌ثباتي و عدم کارآيي نظام پولي و مالي موجب بروز بي‌ثباتي و ناکارآيي در بخش واقعي اقتصاد مي‌گردد. وظيفه اساسي نظام پولي و مالي تجهيز منابع مالي و تخصيص بهينه آن در سيستم اقتصادي جهت پشتيباني و تسهيل امور توليدي و گسترش رفاه و توسعه اقتصادي است. نظام پولي و مالي شامل بازارهاي مالي و نظام بانکی است که در ايران به دليل عدم گسترش مناسب بازارهاي مالي، نقش نظام بانکي بسيار پررنگ‌تر شده و در نتيجه نقش بسيار مهمي در تأمين و تجهيز منابع مالي و تشويق سرمايه‌گذاران براي سرمايه‌گذاري بهينه و مطلوب منابع مالي و تسهيل رشد اقتصادي بر عهده دارد.